Berzan Cihat Aykaç
DİYARBAKIR – 14 Mayıs seçimlerine günler kala partilerin milletvekili adayları da belirli oldu. Vekil olarak yarışacak adaylar ortasından öne çıkan isimlerden biri de Mehmet Emin Aktar oldu.
1987 yılından beri özgür avukatlık yapan Aktar, 1992-2001 yılları ortasında Diyarbakır Barosu idaresinde yer aldı. 2008-2012 yılları ortasında Diyarbakır Barosu Başkanlığı vazifesini yürüten Aktar, meslek hayatı boyunca hak ve özgürlük ihlallerini içeren davalarda hukuk uğraşı yürütmüş kıymetli bir isim olarak biliniyor.
Aktar, Mezopotamya Vakfı ve DİSA üzere farklı sivil toplum kuruluşlarının idaresinde yer alarak Diyarbakır’a ve bölgeye dair kelam söylemeye devam ediyor. Artık de Yeşil Sol Parti’nin adayı olarak Diyarbakır’da seçim çalışmaları yürüten Mehmet Emin Aktar ile seçimi konuştuk.
Türkiye’nin yeni bir anayasaya gereksinimi olduğunu söyleyen Aktar, “Eğer sistem yine inşa edilecekse bunda bizim sözümüzün de olması gerekiyor. Bu da Yeşil Sol Parti’nin sözüdür” dedi.
‘YEŞİL SOL PARTİ DIŞINDA SEÇENEK YOK’
Diyarbakır Barosu başkanlığı yaptınız, sivil toplum kuruluşlarında yer aldınız, tanınmış bir simasınız… Neden milletvekili adayı oldunuz?
Bunun kolay bir karşılığı var aslında. Milletvekili adayı olmamla ilgili bir talep geldi. Olursam sevineceklerini söylediler, ben de oldum. Yıllardır hukuk alanında yürüttüğüm uğraşımı parlamento düzleminde, siyaset düzleminde de yürütmeyi arzuladım. Sahip olduğum tecrübesi, birikimi bu yolda kullanmak istedim. Bu anlayışla, bana gelen teklifi kabul ettim.
Yeşil Sol Parti’yi neden tercih ettiniz?
Doğruyu söylemek gerekirse, Yeşil Sol Parti dışında bir seçenek yok. Zira Türkiye’de iki blok var; iktidar bloku ile onun karşısında yer alan muhalefet bloku… İktidar bloku bir totaliter rejim uyguluyor. 2017 yılındaki referandumla gelen yeni sistemle… Muhalefet bloku da ‘biz eskiye döneceğiz’ diyor. Eskiye dönmeyi isterken de yeni bir şey söylemiyor. O açıdan da aslında şayet sistem yine inşa edilecekse bunda bizim sözümüzün de olması gerekiyor. Bu da Yeşil Sol Parti’nin kelamıdır.
‘TEMEL SORUN KÜRT SORUNU’
İktidar ve muhalefet bloklarından bahsettiniz. İki blok da bu seçime kritik bir kıymet atfediyor. Sizce bu seçimi kritik kılan nedir?
Seçimi kritik kılan şey şu: Şayet iktidar bloku kazanırsa diktatörlük kaim olacak ve temel hakların bütünü yok olacak. Kırıntısı bile olmayacak. Yani artık yasama faaliyetine bile gerek kalmayacak. Yargı dediğiniz aslında son yıllarda yaygın bir biçimde hükümetin sopası üzere kullanılıyordu. Yargı da olmayacak aslında; talimatlar olacak, iktidarca istenmeyen herkes cezalandırılacak. Bu açıdan olmak ya da olmamak seçimidir bu. İktidar bu faşizan idaresini sürdürmek, kalıcılaştırmak istiyor. Lakin muhalefet de topluma bir soluk açılsın istiyor.
Size nazaran Türkiye’nin en büyük problemleri neler?
Türkiye’nin en büyük, en temel sorunu -Diyarbakır’dan bakınca- hiç kuşkusuz Kürt sorunu deriz. Ancak Türkiye’nin sıkıntıları çok. Son zamanlardaki en büyük sıkıntımız aslında nefes alamamak. Hukuksuzluk meselesi… Hukuk yok. Bunun sonucunda toplum soluk alamıyor… Toplum soluk alamadığı için, özgür olamadığı için kendini geliştiremiyor. Toplumu soluksuz bırakmanın bedeli de topluma yoksullukla ödetiliyor. Yoksullukla terbiye etmek, yoksullukla baskı altında tutmak üzere bir şekil var. En kıymetli sıkıntılar bunlar. Yani adalet ve özgürce yaşamak…
‘YENİ BİR HUKUK SİSTEMİ OLUŞTURMALIYIZ’
Uzun yıllardır hukukçusunuz. Mesleğe başladığınız birinci yıllarla bugünleri kıyasladığınızda nasıl bir tablo çıkıyor ortaya?
Ben mesleğe birinci başladığımda harikulâde hal vardı. Sıkıyönetim yeni bitmişti. Fevkalâde halin tümünü yaşadım. Lakin bugün içinde bulunduğumuz şartlar, inanılmaz halden daha makûs. O vakitlerde kırıntı biçiminde olsa dahi işleyen bir yargı düzeneği vardı. Birtakım temel haklar konusunda da iktidarların hiç olmazsa kimi yükümlülükleri vardı ve onlara uyuluyordu. Bugün bunların hiçbiri yok. Temel haklar büsbütün ayaklar altına alınmış, çiğneniyor… Hukukun da kırıntısı yok. Yargı derseniz, işleyen ve yargı dağıtımı manasında bir yargıdan kelam edemeyiz.
Nasıl bir Türkiye hayal ediyorsunuz? Milletvekili seçildiğiniz takdirde Meclis’te hangi çalışmaları yürüteceksiniz?
Bu ülkede hukuksuzluk bizi boğuyor. Yeni bir hukuk sistemi inşa etmemiz gerekiyor. Gönül ister ki Meclis’te çoğunluk olalım ve bunu birlikle inşa edelim. Hiç kuşkusuz yeni bir anayasaya gereksinim var. Fakat bu yeni anayasa geçmişe dönük bir anayasaysa bir işe yaramaz. Yeni bir toplumsal kontrat inşa edecek bir anayasa, çoğulculuğu inşa edecek bir anayasa, yerinden idaresi inşa edecek bir anayasa, yargıyı tarafsız davranabilecek formda bağımsız örgütleyecek bir anayasa… Bu türlü bir anayasa yapılmazsa, Kürtler kendine dair bir şey görmüyorsa, anadilleriyle eğitim yapamıyorsa, kendini yönetemiyorsa… Düşünün, sekiz yıldır kayyım var bu kentte. Münasebetiyle irademizin yok sayıldığı, seçme seçilme hakkımızın yok sayıldığı bir ortamda daha hayati öteki bir sıkıntı olamaz esasen.
‘İHTİYAÇ VARSA GENEL AF OLMALI’
Seçimlerden çabucak evvel Erdoğan’ın genel af çıkaracağı tez ediliyor. Kılıçdaroğlu’nun da seçildikten sonra genel affı gündemine alacağına dair bir kanı oluştu toplumda. Sizce genel af çıkarılmalı mı? Çıkarılacaksa kapsamı ne olmalı?
Politik sorunlar açısından bakıyorum genel affa. Politik suçlamalarla tutulan insanların affı olmaz zati, onlar açısından özgürlüklerinin iade edilmesi kelam konusu olabilir. Fakat genel af sıkıntısı belirli devirlerde, şayet toplum açısından bu türlü bir gereksinim varsa olabilir. Ama bu bir alışkanlığa dönüşecek ve toplum içinde bir cezasızlık algısına dönüşecekse buna karşı çıkmak gerekiyor. Bir insan cürüm işlemişse o kabahatin cezasını ödemesi gerekiyor. Bir insan oburunun canına kıymışsa, cinsel atakta bulunmuşsa, çocuk istismarı yapmışsa, hırsızlık, dolandırıcılık ya da sahtecilik yapmışsa cezasını çekmesi gerekir. Lakin başka taraftan baktığınızda kimi beşerler, örneğin şov ve yürüyüş yaptığı için cezaevindeyse, slogan attı diye cezaevindeyse, toplumsal medyada yazdıklarından dolayı cezaevindeyse bu insanların da özgürlükleri iade edilmelidir.