Hazal Yalın
Bu haftanın seçkisi çok başlı Orta Asya da Türk Şurası teşebbüsünden Putin in Escort Seferihisar Türkiye de kurulmasını önerdiği hub a Kafkaslarda Gürcistan Ermenistan ve Azerbaycan ortasında üçlü görüşme formatı teşebbüsüne Finlandiya ve İsveç in NATO ya iştirakinden Avrupa da gaz fiyatlarının geleceğine kadar beş Seferihisar escort farklı mevzu var
‘Ankara nın anladığı manada bir Türk Birliği fakat Rusya nın yarısı ele geçirilirse mümkün’
Rusya Bilimler Akademisi Dünya İktisadı ve Memleketler arası İlgiler Enstitüsü nden İMEMO Karadeniz Seferihisar escort Bayan ve Hazar Bölgesi Siyasi ve Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürü Viktor Nadein Rayevskiy Türkiye nin başka Türki halklara doruktan baktığı görüşünde
Nadein Rayevskiy şöyle diyor
Tek bir Türki alfabesi yaratma gayesi eski ve genel bir ülküyle alakalı bir Büyük Turan devleti yaratma ideali Bu çok eski bir ülkü daha 19 uncu yüzyılda izi sürülebilir Osmanlı İmparatorluğu bu ülkü yüzünden savaşa girerek kendi varlığını ebediyen mezara gömdü Türkler kendi Türki yakınlarıyla münasebetlerinde zirveden bakan bir halk Turan kardeşlerinden hiçbirine kuruş kıymet vermiyorlar Türklerdeki bu zirveden bakmacılık her vakit gözlenmiştir Olağan bu sürecin iştirakçilerine düzgün bir şey sunmuyor Problem biraz da şu Türkçede Türk sözü Türkleri değil tek bir küme Türk ü söz ediyor (Rusçada “турецкий kelimesi Türkiyeli ve турок da Türkiye Türk ü manasına gelir тюрк kelimesi ise ekseriyetle çoğul halk manası taşıyacak halde тюрки olarak kullanılır ve en genelde Türki Türkçe lisanlarından birini konuşan demektir Bu ayrım o kadar açık ve seçiktir ki Türkiye de her ikisinin birebir manada kullanılması yalnızca Rusyalı araştırmacıyı değil Türki devletlerden önemli araştırmacıları da her vakit şaşırtmıştır H Y )Onlar Türk Şurası Türk Devletleri Teşkilatı yazdıklarında Türkiye Şurası Türkiye devletleri demek istiyorlar Türkler dünyayı motamot bu türlü algılıyorlar Bu türlü bir birliği kurmak ise lakin Rusya nın yarısını ele geçirmekle mümkün (Regnum, 26 Ekim)
‘ Türkiye’de kurulacak bir hub, Çin’in alıcı inhisarını kırabilir’
Doğal kaynaklar ve güç pazarı alanında memleketler arası uzman Vladimir Demidov a nazaran Avrupa güç pazarını korumak ve Moskova yı Çin in tesiri altına girmekten kurtarmak için Türkiye de bir gaz hub u kurmak yardımcı olabilir Demidov NEWS ru ya verdiği mülakatta Avrupa Birliği nin pazar fiyatında gaz almakta olduğunu bu yüzden gidecek diğer yeri olmadığını söylüyor
Demidov a nazaran projenin masraflarını çıkarması uzun sürecektir lakin çok ölçüde yeni imkânlar getirecek ve işbirliğinin gelişmesi için yeni yollar açacak
Demidov Türkiye de bir gaz hub unun bir başka kıymetli sorunun tahlilini sağlayabileceğini de ileri sürüyor bu Rusya nın bir monopol alıcısının Çin in tesir alanına girmesinin önlenmesi M Aleksandrov Pravda.RU, 25 Ekim)
‘Kafkasya da üçlü inisiyatif girişimi’
Birkaç gün evvel Azerbaycan Devlet Lideri İlham Aliyev çalışma ziyareti için Gürcistan daydı Bu yedi yıldır birinci ziyaret Aliyev Baku Tiflis ve Erivan ortasında ortak bir tartışma platformu kurulmasını önerdi Azerbaycan başkanının açıklaması ABD nin Tiflis Büyükelçisi Kelly Degnan tarafından takdirle karşılandı Degnan Gürcistan ın Baku ve Erivan ortasında ilgilerin kurulmasında müspet bir rol oynayabileceğini belirtti
Amerikalı diplomata nazaran üç ülke özellikle iktisat ve güç üzere alanlarda işbirliği yapabilir
Degnan ın yorumu Aliyev in teklifine bir dayanak Azerbaycan ın Zangilan kentinde havaalanının açılış merasimine katılan Erdoğan ile görüşmenin gerisinden doğruca Tiflis e gelen Aliyev şöyle demişti Bugün Azerbaycan Ermenistan ve Gürcistan ortasında görüş alışverişi yapma imkânımız var Şayet Ermenistan buna hazırsa bu formatı bugün başlatabiliriz
Tiflis Erivan ile Baku ortasındaki tansiyona karşın 2020 ye kadar ikisi ile de yapan bağları muhafazayı başarmıştı Türkiye ve Ermenistan la kara sonları kapalı olan Ermenistan için Gürcistan İran la birlikte dış dünyaya açılan pencere dış ticaretin neredeyse yüzde 70 i Gürcistan üzerinden yapılıyor
Dağlık Karabağ savaşı sırasında Tiflis kendi topraklarından Azerbaycan a ve Ermenistan a askeri materyal geçişini yasaklamış ve böylece her iki devletle münasebetlerinde tarafsızlığa bağlı kalacağını vurgulamıştı Ancak Azerbaycan ın Gürcistan ın dış siyaset ve ekonomisindeki rolü gittikçe artıyor
Tiflis hem ikili düzeyde hem de milletlerarası arenada Baku ile çoktandır işbirliği içinde Bilhassa de Baku Tiflis Ceyhan boru sınırı Baku Tiflis Kars demiryolu güney gaz koridoru üzere stratejik değer taşıyan bölgesel projelerde işbirliği var Ayrıyeten Baku Tiflis in en kıymetli 5 ticaret ortakları ortasında
Aliyev in kelamlarıyla
Avrupa ile karşılıklı anlayış memorandumu imzaladık Azerbaycan önümüzdeki beş yıl boyunca AB ye doğalgaz ihracatını iki katına çıkaracak 2027 ye kadar yaklaşık 20 milyar metreküp doğalgaz tedariki planlıyoruz Petrol ihracatını artırmayı da planlıyoruz Bütün bunları Gürcistan başbakanıyla görüştük
Aliyev Gürcistan ın muhtemel arabuluculuğuyla ilgili açıklamasını Rusya Azerbaycan ve Ermenistan önderleri ortasında üçlü doruğun arifesinde yaptı
Ankara nın da Azerbaycan Ermenistan Gürcistan İran Rusya ve Türkiye nin katılacağı bir 3 3 önerisi vardı lakin Tiflis bu platforma katılmayı kategorik olarak reddediyor
Gürcü siyaset bilimci Gela Basadze Baku ile Erivan ortasında üç müzakere formatı olduğu kanısında birincisi Rusya nın olacağı ve Türkiye nin görünmeden bulunacağı klasik format ikincisi AB nin arabuluculuğu üçüncüsü ABD nin arabuluculuğu
Siyaset bilimci Artur Atayev şöyle diyor
Moskova nın tavrına gelince Rusya global bir tahlilden yana tarih boyunca da Kafkas halklarının menfaatlerini Türkiye ve İran a karşı savundu
Rusya Bilimler Akademisi Toplumsal Bilimler Bilimsel Enformasyon Enstitüsü nden İNNİON Larisa Aleksanyan ise Gürcistan ın Güney Kafkaslarda ABD için ilgi odağı ve Batı nın kilit bir ortağı olduğunu düşünüyor K Loginova İzvestiya, 28 Ekim)
‘Finlandiya NATO ya gireceğinden emin’
Finlandiya Savunma Bakanı Antti Kaikkonen ülkesinin bu yıl içinde NATO üyesi olmak istediğini söyledi Bakana nazaran iştirak görüşmeleri etkin bir biçimde devam ediyor
Bakan şöyle dedi
NATO ya bu yıl bitmeden girmek isteriz lakin bu bahiste kestirimde bulunmak epey güç
Finlandiya Başbakanı Sanna Mirella Marin da daha evvel Macaristan Başbakanı Viktor Orbán la ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan la görüşmeler sonucunda NATO ya girmenin bir sorun teşkil etmeyeceğinden emin olduğunu söylemişti
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ise ittifak üyesi çabucak bütün devletlerin İsveç ve Finlandiya nın bloğa iştirakine mutabakat gösterdiğini belirtmişti
Stoltenberg ayrıyeten Kiev in Stokholm ve Helsinki den büsbütün diğer bir durumda olduğunu da söylemiş ve bunu İsveç ve Finlandiya nın esasen ittifakın eski ortakları olmalarıyla hasebiyle bu ikisinin üyeliği konusunda bir konsensus bulunmasıyla açıklamıştı A Vişnevskaya Gazeta.RU, 27 Ekim)
‘Gaz fiyatları düşüyor Pekala sonra ‘
Son iki yıldır kâh fırtına bulutları haline gelen kâh sıfırın altına düşen gaz fiyatları yine bin metrekübü 1000 doların altında Bundan sonra ne olacak
Daha iki yıl evvel arşa çıktı denilen hepi topu 400 dolar fiyatları 2015 2019 devrinde bütün siyasi tansiyonlara ve güç savaşlarına karşın gazın 200 350 dolar düzeyinde salındığını hatta bazen 140 dolara kadar düşmesini herkes hatırlıyor
Pandeminin pazara şok tesirinde bulunduğu ve uhrevi bir mucizenin ortaya çıktığı o yakın geçmişin fenomeni ise büsbütün unutuldu Kovid talebi vurunca güç fiyatları tabana vurmuştu 22 Mayıs 2020 de Hollanda da TTF hub unda bin metreküp gaz 34 dolardı ve ileride sıfırın altına düşebileceği de söyleniyordu
Ama dünya iktisadının düze çıkacağına inanan uzmanlar haklı çıktı Sahiden de 2021 ocağında Avrupa da gaz fiyatları alışıldık 330 dolar düzeyine döndü Asya da ise üç katı daha pahalıydı
Bugünkü 1000 doların altına düşüş ekseriyetle iki faktörün iç içe geçişiyle açıklanıyor Avrupa daki yeraltı depoları dolu ve havalar da her zamankinden sıcak gidiyor Üstelik Rusya dan gaz tedarikinin kısılmasının ve Kuzey Akımlardaki patlamaların yarattığı panik de dindi
Dünya Bankası nın Avrupa da ekonomik durumla ilgili raporunda şöyle deniyor Depolama tesislerinin doğalgazla dolu olması Avrupa nın 2022 2023 kışını atlatmasına müsaade verse bile bölge baharla birlikte bunları doldurma imkanları arayacak Rusya dan tedarikin mütevazı düzeyde olması yahut büsbütün kalkması halinde bu durum 2023 te doğalgaz ve elektrikte rekor fiyat artışlarına yol açabilir M Makarov Rosbalt, 25 Ekim)
