Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin başkanları, Avrupa’yı etkileyen güç krizi, ekonomik durum, Rusya-Ukrayna savaşı ve dış bağlantılar üzere mevzuları görüşmek üzere bugün Brüksel’de bir ortaya gelecek. Brüksel’de AB üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle yarın başlayacak AB Önderler Doruğu, 2 gün sürecek.
İLK GÜNDE ‘UKRAYNA’ OTURUMU
AB Kurulu Lideri Charles Michel’in başkanlık edeceği toplantıya, AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen de katılacak. Tepenin birinci günündeki “Ukrayna” oturumuna, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy de görüntü konferansla bağlanacak. Rusya-Ukrayna savaşının ortaya çıkardığı güvenlik durumu, alınacak önlemler ve son gelişmeler başkanlar tarafından pahalandırılacak. AA’nın aktardığına nazaran önderler, Ukrayna’ya sağlanacak takviyesi de görüşecek.
Zirvenin ana konusu ise Avrupa’daki güç krizi olacak. Başkanlar, doğal gaz ve elektrik fiyatlarının durumunu ve güç arz güvenliğini tartışacak. Güç krizine karşı alınacak yeni tedbirler ve güç talebinin azaltılması üzere mevzuların ele alınacağı tepede, güç krizinin iktisada olan tesirleri de pahalandırılacak. Dorukta, güce talebi azaltmaya, arz güvenliğini sağlamaya ve fiyatları denetim altına almaya odaklanılacak.
Bu çerçevede, AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, dün, Avrupa’daki güç krizine yönelik hazırladıkları yeni önlemleri içeren bir paket açıklamıştı. Paket, üye ülkelerin muhakkak bir ölçüsü zarurî olacak biçimde ortak gaz alımı gerçekleşmesine, güçte zarurî dayanışma gösterilmesine, likidite düşüncesi yaşayan güç firmalarına mali dayanak sağlanmasına ve yüksek gaz fiyatlarını düşürmek için Avrupa doğal gaz borsalarında acil durumlarda fiyatları sonlandıracak bir sistem kurulmasına yönelik ögeler içeriyordu. Von der Leyen, İspanya ve Portekiz’de uygulanan “elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat” uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini de açıklamış lakin bu hususta somut adım atmamıştı.
İspanya ve Portekiz, elektrik fiyatlarını düşürmek için üreticilerin doğal gaz fiyatlarını sonlandırma kararı almış, AB Kurulu 8 Haziran’da buna onay vermişti. Öte yandan, AB Kurulu’nun son güç paketinde pek çok üye ülkenin talep ettiği ithal doğal gaza direkt tavan fiyat getirilmesi yer almadı. Tepede, AB Komitesinin son paketindeki mevzuların önderler düzeyinde ele alınması bekleniyor.
DOĞALGAZA TAVAN FİYAT UYGULAMASI
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğal gaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu. Almanya, Hollanda, Danimarka ve kimi ülkeler ise bu kademede doğal gaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin güç arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın bilhassa kış aylarında doğal gaz tedarikine ziyan verebileceğini değerlendiriyordu. Tepede, başkanlar ortasında en sert tartışmanın doğalgaza tavan fiyat uygulanması konusunda yaşanması öngörülüyor.
İkinci gün oturumlarında ise dış bağlar başlıkları tartışılacak. AB-Asya ilgilerini kıymetlendirecek başkanlar, bilhassa Çin konusuna odaklanacak. Ayrıyeten, başkanlar kasım ayındaki Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı ile aralık ayındaki AB-ASEAN doruğuna hazırlıkları kıymetlendirecek.