ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC) araştırmacılarının kamuoyu ile paylaştığı yeni bir araştırma, ilaca dirençli bir mantar çeşidinin Covid-19 pandemisi sırasında süratle yayıldığını ve mevcut durumda başta California, Nevada, Teksas ve Florida olmak üzere ABD’deki 50 eyaletten yarısında tespit edildiğini ortaya koydu. Araştırmaya nazaran, “Candida auris” isimli mantarın bulaştığı hastaların neredeyse yarısı, 90 gün içinde hayatını kaybetti.
The New York Times gazetesinin aktardığına nazaran, 20 Mart’ta Annals of Medicine mecmuasında yayınlanan araştırma, mantarın, pandemi devrinde ‘endişe verici bir hızda’ yayıldığını, hadise sayılarında ve mantarın bulaşımında ‘dramatik bir artış’ yaşandığını gösterdi. CDC de ‘ölümcül mantarın kamu sıhhatine acil bir tehdit oluşturduğunu’ kaydetti.
CDC: 2022 YILINDA 2 BİN 377 HADİSE TESPİT EDİLDİ
Özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış yaşlı şahısları etkileyen “Candida auris” mantarının, öbür mantar hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçlarla tedaviye direnç gösterdiği için bilhassa tehlikeli olduğu tabir edildi. ABD’de birinci olarak 2016 yılında tespit edilen mantar, o devirde bilhassa New York ve Illinois’da sık görülmüştü.
Fakat, eyalet ve lokal sıhhat yetkilileri 2021 yılı boyunca ülke çağında bin 474 klinik olay tespit etti. Bu ise yaklaşık 500 klinik hadisenin görüldüğü 2019 yılı ile karşılaştırıldığında klinik hadise sayılarının yüzde 200 oranında bir artış yaşadığı manasına geliyor.
Mantara ait kamuoyuyla paylaşılan yeni araştırma, 2022 yılındaki hadise yükünü kapsamasa da CDC’nin internet sitesinde paylaşılan bilgiler 2022 yılında da olay sayısında artış olduğunu ve bir yılda 2 bin 377 olay tespit edildiğini ortaya koydu.
‘COVID-19 PANDEMİSİ DURUMU KÖTÜLEŞTİRMİŞ OLABİLİR’
CDC’ye nazaran, “C. auris” mantarı ile enfekte olan hastaların yaklaşık yarısı 90 gün içinde hayatını kaybediyor. Ancak CDC’den Dr. Meghan Lyman, ‘kurumun ölümlerin kaçının direkt kelam konusu mantar ile ilişkilendirilebileceğine ait güzel bir fikir ve kavrayışa sahip olmadığını’ aktardı. Bunun sebebi ise mantara yakalanan şahısların tıpkı vakitte farklı sıhhat sıkıntıları da yaşaması olarak gösterildi.
CDC yetkilileri, Covid-19 pandemisinin mantarın yayılımını artırmış olabileceğini de söyledi. Buna nazaran, dikkatlerin öncelikli olarak Covid-19’a yönelmiş olması, mantara ait nezaret faaliyetlerine daha az başvurulmasına sebep olmuş olabilir. Ayrıyeten, mantarın sıhhat çalışanlarının önlükleri ve gözetici ekipmanlarına tutunması ve kelam konusu kıyafet ve ekipmanların pandemi sırasında sık değiştirilememesi de mümkün bir etmen olarak öne çıktı.
MANTAR İLAÇLARINA DİRENÇ GÖSTERİYOR
CDC’ye nazaran, mantar, bağışıklık sistemlerinde sorun olmayan genç ve sağlıklı beşerler için bilhassa bir tehdit oluşturmasa da kıyafet ve tensel temas ile diğer şahıslara bulaşabiliyor. Mantarı kapan bireyler ise yüksek ateş üzere tipik enfeksiyon semptomları gösteriyor.
Araştırmaya nazaran, 2020 yılında test edilen mantar örneklerinin yüzde 86’sı Azoles olarak bilinen ilaca direnç gösterdi. Buna nazaran, kelam konusu mantar örneklerinin yüzde 1,2’si “echinocandins” olarak bilinen ve mantar hastalıklarının tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlara da direnç gösterdi. Mantarın bu önde evrilmesi ise mantarı gelecekte mevcut ilaçlarla tedavi edememe ihtimalini gündeme getirdi. (DIŞ HABERLER)
