Ümit Buget – Burak Karaman
Partilerden bağımsız olarak İstanbul Bağcılar’da yaşayan seçmenin birinci kederi iktisat. Beşerler; emekli maaşları ve taban fiyatlar ne kadar artarsa artsın marketteki, mesken kiralarındaki, kasaptaki artışa yetişemediklerini söylüyorlar. İktidar açısından sandığı yansıması ümidiyle yapılan son dakika maaş artırımlarının ve muhalefet açısından da ikramiye vaatlerinin bu gözle değerlendirmesi lazım. Seçmenin cebindeki boşluk, bunun psikolojilerde oluşturduğu bozukluk birkaç bin lirayla kapanmayacak düzeyde.
Bağcılar’da Fatih Mahallesi’nde bir kahvehanenin önünde masasına konuk olup konuştuğumuz ve hangi partiye oy vereceği kendinde gizli olan bir Kürt seçmen “Evde sekiz çocuk, cebimde bir lira var” diyerek özetliyor içinde bulunduğu durumu. AK Parti’nin 20 yıllık iktidar müddetinin kafi olduğunu söylüyor: Âlâ de olsa kâfi, makus de olsa kâfi.
‘BU ÜLKEDE HER ŞEY OLMAK ÖZGÜR, KÜRT OLMAK YASAK’
Röportajlar esnasında ekonomik külfetin yanında göze çarpan bir başka husus da ‘Söylediklerimden ötürü başıma bir şey gelir’ korkusu. Semtin yürüyüş yolunda AK Partili ve CHP’li seçmenlerin ‘Erdoğan yeterli değil-Hayır pek iyi’ başlığıyla özetlenebilecek hararetli münakaşasını kenardan izleyen bir vatandaştan da görüş almak istiyoruz, ısrara karşın kabul etmiyor. 55-60 yaşlarındaki seçmen yürümeye devam ederken söylediği birkaç ‘kayıt dışı’ cümle tarafımızdan duyuluyor: “Ben HDP’liyim. Bu ülkede her şey olmak hür, Kürt olmak yasak. Biz ne söylesek kabahat oluyor. O yüzden konuşmak istemiyorum.”
‘SEÇİM MİNİBÜSÜ’NDE AK PARTİ – HDP TARTIŞMASI
Bu durumun bir diğer tezahürü mü yoksa kendi ortalarındaki bir şakalaşma mı bilinmez fakat Bağcılar’daki enteresan bir enstantane de sırasını beklerken seçimle ilgili görüşünü sorduğumuz bir esnafın minibüsünde yaşanıyor. Şoför ısrarla AK Partili olduğunu tez ederken oylarını Kemal Kılıçdaroğlu’na vereceklerini söyleyen ve araçta bulunan öbür iki arkadaşı sürücünün HDP’ye oy vereceğini savunuyor.
KADINLAR DAHA FAZLA ÖZGÜRLÜK İSTİYOR
Bağcılar’da yaşlı genç, türbanlı, türbansız fark etmeksizin bayanların değişim ve daha fazla özgürlük talepleri dikkat çekiyor. TİP’e ve CHP’ye oy vereceğini söyleyen seçmen, İstanbul Mukavelesi’nin ehemmiyetine dikkat çekiyor. TİP’e oy vereceğini söyleyen bir seçmen, “Çok daha rahat, çok daha keyifli olabileceğim bir ülke istiyorum. Meclis’teki arbedelerden bıktım çok daha genç ve dinamik beşerler görmek istiyorum. Aktüeli takp edecek ve bizim için daha güzelini araştırıp bulacak beşerler görmek istiyorum” diyor.
Bu gençlik ve değişim talebi Erdoğan ve AK Parti’yi destekleyenler dışında farklı küme ve tercihlerden seçmenin ortak talebi olarak göze çarpıyor. Doğal bayanlar demişken Erdoğan’ın burada hatırı sayılır bir kitlesi olduğunu hatırlatmakta da yarar var.
MUHARREM İNCE TWİTTER’DAN İBARET DEĞİL
Cumhurbaşkanlığı adaylarından Muharrem İnce’nin anketlerdeki ve toplumsal medyadaki yükselişi ‘acaba’ sorularını akıllara getirse de İnce’nin bir evvelki seçimlerde haksızlığa uğradığını düşünen bir seçmen ona dayanak vereceğini söylüyor. Olağanda kendisinin de AK Partili olduğunu söyleyen seçmen “Artık yeter” diyor. Evvelce babasının kendine, ‘AK Parti’ye oy vermezsen hakkımı helal etmem’ dediğini, artık ise tam karşıtını söylediğini aktarıyor. Seçimin ikinci tipe kalması durumunda tercihi ise olası bir eşleşmede Erdoğan’nın karşısındaki aday olan Kılıçdaroğlu.
Kameralara konuşmaktan kaçınan 19-20 yaş kümesindeki aileleri AK Partili beş gencin tercihi de Muharrem İnce.
DEMİRTAŞ’IN MEKTUBU BAĞCILAR’A ULAŞMIŞ
HDP resmi ağızdan desteklenen aday olarak Kemal Kılıçdaroğlu’nun ismini zikretmese de çeşitli yollardan bu bildirisi seçmenine iletmiş görünüyor. HDP Eş Genel Lideri Pervin Buldan, cumhurbaşkanı adaylarından kimi destekleyeceklerine ait “Şu an en demokrat aday hangisi ise bence halkımız onu biliyor” derken, Edirne Cezaevi’nde 2016 yılından beri tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş Twitter üzerinden Kılıçdaroğlu’na dayanak veren çeşitli paylaşımlarda bulunmuştu. Bağcılar’da konuşan ve HPD’ye oy vereceklerini söyleyen genç esnaflar cumhurbaşkanı adaylığı için Kılıçdaroğlu’nu oy vereceklerini söylüyor: “Selahattin Lider bize hapishaneden bir mektup yolladı. Biz mektubuna karşılık vereceğiz. HDP’nin destekleyeceği aday da Kılıçdaroğlu. Sonuna kadar da onu destekleyeceğiz Kürtler olarak.”
AK PARTİ’YE ‘AMA’LI DA OLSA DAYANAK SÜRÜYOR
Bağcılar da yaşayan AK Partili seçmen de durumların farkında ancak onlar bilhassa zelzele bölgesindeki hizmetlerin devamı ve vaziyetin düzeltilmesi için AK Partisi daha doğrusu Erdoğan’a muhtaçlık olduğunu düşünüyor.
14 Mayıs’ta Bağcılar’da ‘sürpriz’ bekleyen de var. ‘AK Parti motamot devam eder’ diyen de. Bölge seçimlerde iktidarın ‘kalesi’ olmaya devam etse bile partilerden bağımsız seçmenin iktisat kalesi yıkılmış görünüyor.
Bağcılar’da ne olmuştu?
Bağcılar’a AK Parti’nin İstanbul’daki oy depolarından biri demek yanlış olmaz. İktidar partisi 2018 parlemento seçimlerinde ilçede yüzde 51,7’lik bir oy oranı yakalamış, Erdoğan’ın dayanağı MHP eklenince yüzde 61.9’e kadar ulaşmış. Çünkü Milliyetçi Hareket Partisi’nin bölgedeki oyu 10.2 düzeyinde. İlçenin ikinci büyük partisi yüzde 15.2 ile HDP. CHP 14.8, düzgün Parti ise yüzde 6’lık bir oya sahip.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Erdoğan’ın yüzde 61,3’le domine ettiği ilçede, İnce yüzde 21,4 Demirtaş yüzde 12 Akşener yüzde 4’lük bir oy almış.
Gelelim 2019 mahallî seçimlerine. Cumhur İttifakı’nın adayı Lokman Çağırıcı yüzde 57’89 luk bir oyla belediye lideri seçildi. Millet İttifakı’nın GÜZEL Partili adayı Muhammet Bayram’sa yüzde 20.49’da kaldı. 2022 Nisan’da sıhhat meselelerini münasebet göstererek Bağcılar Belediye Başkanlığı vazifesinden istifa eden AK Partili Lokman Çağırıcı’nın yerine Abdullah Özdemir seçildi.
Büyükşehir seçimlerindeyse 31 Mart’taki birinci randevuda Binali Yıldırım yüzde 59,625 ile bölgeden 236.2 oy alırken Ekrem İmamoğlu yüzde 37,62 ve 149.998 oy aldı. 23 Haziran’da yapılan ikinci seçimlerdeyse Binali Yıldırım 56,62 ve 230.262 oy aldı. Ekrem İmamoğlu ise yüzde 42,46 ve 172.696 oy oranına ulaştı.