CHP eski Genel Lideri, gazeteci ve müellif Altan Öymen, Atahan Ünal’la birlikte hazırladıkları ırmak söyleşi kitabı ‘Kuşaklar Arası’nı Gazete Duvar’a anlattı. Siyaset hayatını, gazeteciliği, Türkiye’nin problemlerini ve seçim periyoduna giren partileri pahalandıran Öymen, yeni siyaseti de yorumladı.
ÖYMEN: ALTILI MASA’NIN DEĞERİNİ BİLMEK LAZIM
Altılı Masa’dan HDP’ye açılan kapatma davasına uzanan birçok mevzuyu kıymetlendiren Öymen, “Altılı Masa’nın değerini bilmek lazım” dedi. Öymen’in Gazete Duvar’a verdiği mülakattan bir kısım şöyle:
“Altılı Masa’nın değerini bilmek lazım. Altılı Masa Türkiye’de partilerarası ittifakın bir örneği.
2015 seçiminde koalisyon ihtimali vardı hatırlıyor musunuz? Haziran seçimlerinde aslında muhalefet partileri kazandı, yüzde 60 civarında oyları oldu. İktidar partisi AKP’nin ise yüzde 40 civarı.
(…) Kendi ortalarında bir koalisyon kurmaları gerekirdi. Bunu yapamadılar, biri ya da ikisi yapabilirdi bunu. Koalisyon müzakereleri periyodu başladı. Hatta Adalet ve Kalkınma Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisi bu görüşmeleri yaptı. Ancak Adalet ve Kalkınma Partisi tarafı, ‘bu görüşmeler sonuca bağlansın, hükümet kurulsun’ diye değil, hükümet kurulmasın diye siyaset yürüttüler. Sonuçta da, esasen daha o süreç bitmeden karar verdi üstü: ‘Bu seçimleri iptal edeceğim.’ Zira cumhurbaşkanına o denli bir yetki verilmişti daha evvelki devirde. Seçim iptal edildi. Bir kez anayasaya karşıt olarak iptal edildi ancak büyük bir fırsat kaçtı.
Çünkü o vakit Milliyetçi Hareket Partisi de seçimden evvel Adalet ve Kalkınma Partisi’ni eleştiriyordu. Sonrasında onu değiştirdi, desteklemeye başladı.
Niye oldu bu? İşte o ‘koalisyon kötüdür’ ve ismi üstünde ‘tek adam iyidir’ diye. Sonradan da anayasayla bu hale geldik. ‘Koalisyon başarısız olur kabustur mabustur’ kelamlarının aslı astarı yok. Dünyanın birçok ülkesinde koalisyon var. ‘Niye koalisyon yaptık’ diye ağlaştıkları falan yok. Tam bilakis işler hiç kötü gitmiyor.”
‘ADAYA KENDİ ORTALARINDA KARAR VERMELERİ LAZIM’
Altılı Masa’nın mümkün adayıyla ilgili konuşan Öymen, “Kendi ortalarında karar vermeleri lazım. Ancak partilerin aldıkları oylar temel tutulursa birinci parti Cumhuriyet Halk Partisi’dir. Kaldı ki, bu Altılı Masa’nın oluşumunda da çok rolü olmuştur. CHP tabuları aşmış ve partilerarası bağlantıları kurmaya başlamıştır.
Daha uygunu var mı yok mu diye konuşulabilir. Ancak olağan olan doğal, birinci partinin adayıdır. Fakat bir şey daha var: Seçim sonunda oluşacak iktidarın birinci misyonlarından biri anayasayı değiştirmek. Bugün gelinmiş olan demokrasi dışı tertibi ortadan kaldırıp, tekrar olağan bir demokrasi kurmaktır. Bunun için çalışmalarını da yapıyorlar, yeni bir anayasa metni hazırladılar. Bu türlü bizdeki üzere bir demokratik model yok aslında demokratik ülkelerde. ‘Tek adam rejimi’, aslında ona konulan vasıf o denli, takılan sıfat ‘tek adam rejimi’. Bu türlü bir şey yok. Demokrasi çok adam rejimidir. Çok çok adam. Bunun içinde bakanları var, hükümetleri var vs… Başkanlık sistemi dedikleri şey de tek adam rejimi falan değil doğal. Liderin yetkileri muhakkak ölçüde sonludur, tek başına büyükelçi bile tayin edemez senatonun tasdiki olmadan.”
‘TEK ADAM SİSTEMİNDE GARİPLİK OLUŞTU’
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yüzde 50+1 söylemi, bizi anket sonuçlarına yönlendiriyor. Altılı Masa’nın yanı sıra bir de sol sosyalist partilerin kurduğu Özgürlük ve Emek İttifak var. Son günlerde çok konuşuluyor, HDP kendi adayını çıkarabilecek olduğunu söyledi. HDP’nin aday çıkarması sizce Altılı Masa’yı etkileyecek mi? Seçimin bahtına dair nasıl bir tesiri olur?” sorusunu yanıtlayan Öymen şunları aktardı:
“Bu sistemlerde birinci çeşitte sonuç alınamaması ve ikinci tipe gidilmesi temel bu sistemlerde. Lakin bizde bu şimdiye kadar uygulanmadığı için ve birinci tıpta yüzde 50’yi aştığı için o denli görünüyor. ‘HDP girme hakkını kullansın mı kullanmasın mı?’ diye düşünülürse, o vakit öteki partilerin bunu onun kendisine sormaları lazım.
Bir de birkaç öteki gariplik oluştu bu tek adam sisteminde. HDP güya olağandışı bir partiymiş üzere telakki ediliyor ve hükümet tarafından itham ediliyor, ‘teröristlerle bağlantısı var’ deniyor. Halbuki onlarla görüşmeyi rahat rahat yıllarca yapan iktidardı. Şayet bu türlü bir tehlikesi varsa niçin yapıyorsun? Bu türlü bir tehlikenin de olduğunun ispatı lazım. Bu da mahkemede olur. Partilere “Bu teröristlerle işbirliği yapıyor” demekle iş bitmez. Mahkeme de Anayasa Mahkemesi’dir. Anayasa Mahkemesi kurulur ve davaya bakar. Natürel onun da kendilerine sağlam yargıçlardan oluşan bir mahkeme olması lazım. O da başka bir şey. Onları da cumhurbaşkanı seçiyor veya fiilen seçtiklerinin hepsini tesiri altına alma imkanı var.
‘İÇİŞLERİ BAKANI’NIN TERÖRİST İLAN ETMESİ GÖRÜLMÜŞ ŞEY DEĞİL’
Ama orada da bir sonuç yok. İçişleri Bakanı ilan ediyor “bunlar terörist” diye. Bu görülmüş şey değil. Belediye başkanlıklarını kazanmışlar, kayyuma alıyorlar. O kayyumları da kendi taraflarından birileri olarak getiriyorlar. Seçimin ehemmiyetini, seçime hürmet gösterilmesi gereğini hiç dikkate almadan birtakım şeyler devam edip gidiyor.
Artık sıra geldi İstanbul Büyükşehir Belediye Liderine. Arka geriye davalar açıyorlar, hiç mantıklı tarafı olmayan davalar… Lakin bunun sonucunda İmamoğlu’nu siyasetten uzaklaştırmak istiyorlar. Bu türlü bir şey görülmüş şey değil. Görülür üzere olduğu vakit, başlangıçta Refah Partisi falan kapatıldı. Adalet ve Kalkınma Partisi hakkında dava açıldı;, kapatma davası. Herkes ‘Böyle şey olur mu, kapatılmasın’ dedi. Bütün müellifler çizerler, ben de dahil, herkes buna itiraz etti ve sonuçta para cezası üzere bir şeyle kapatıldı.
Adalet ve Kalkınma Partisi kendisine yönelik olarak yapılmış olan bir haksızlığı, ‘kapatılsın’ diye girişilmiş olan bir süreci artık diğerlerine uyguluyor. Kendisi, şahsen sayın cumhurbaşkanı, ‘şiir okudun okumadın’ falan derken, milletvekili bile olamaz hale gelmişken, muhalefetin, Cumhuriyet Halk Partisi’nin gösterdiği sağduyuyla, milletvekili seçildi anayasa değişikliği ile. Sonra bunun yanlış olduğu ilan edildi onun da katkısıyla. Artık birebir yanlış muhalefetin beşerlerine yapılsın diye bir tutum içinde kalıyor, bu da garip bir şey.”