Kadir Işık
Bohumil Hrabal bir vakitler ülkesinde kitapları yasaklanan yirminci yüzyılın en değerli Çek müellifleri bağdat caddesi escort ortasında gösteriliyor 1997 yılında ölen müellifin ömrü ülkesinin çalkantılı vakitlerine denk geliyor savaşın işgallerin ve ayaklanmaların olduğu yıllar Hastane penceresinde güvercinleri beslerken düştüğü ya da atladığı intihar ettiği varsayım ediliyor bahçelievler escort Hayatı hakkında okumalar yaparken enteresan muhalif ve öfkeli bir adam olduğunu düşündüm tıpkı vakitte bütün ideolojileri reddeden politik bir kişilikti
II Dünya Savaş ını ve sonraki işgallerin ülkesinde yarattığı çürümeyi bahçeşehir escort çözülmeyi ve yabancılaşmayı romanlarının odağına taşıdı Notos Kitap etiketiyle yayımlanan ‘Yetişkinler ve İleri Seviyede Öğrenciler İçin Dans Dersleri’ Hrabal ın yazı stilini ortaya koyan değerli yapıtlarından biri Roman üzerinde durmadığımız bakırkoy escort görmezden geldiğimiz birden fazla olayı kişiyi makul bir seviyeye çıkarırken önemsediğimiz aklımızda büyüttüğümüz birçok şeyi de sıradanlaştırıyor
Gerçek bir toplama kampıydı ordu fakat o hekim binbaşı babası noter olan o başakşehir escort kadar kibirliydi ki vazife başındayken gezmeye çıkmış hoş kızlar üzere çalım cet ata yürürdü günün birinde başına bir talihsizlik geldi bir asker öteki bir askeri vurmuş ve annesinin ona gönderdiği besiktaş escort parayı çalmış meyyitin ağzına da içki dökmüş binbaşı o zavallı meyyit delikanlıyı cezalandırmak için çizmeleriyle tekme tokat dövmüş zira misyon başında sarhoş olduğunu sanmış Binbaşının mahpusu boylaması havluyla kendini asması beşyol escort annesinin oğlunu rüşvetle kilise mezarlığına gömdürmesi sonrasında mevzunun istasyon şefine onun yetiştirdiği hindilere tüylere hindi etinin etrafa saçılmasına ve bu türlü devam edip giden bir metin okur olarak kısa müddette beykent escort anlatıcının kanılarında yol alıyoruz Hrabal ın husustan hususa sıçrarken okurun dikkatini canlı tutması zihnini dağıtmadan olayları aktarması müziksel bir ritim oluşturuyor
Adını bilmediğimiz anlatıcı devrin baskıcı argümanlarına gördüğü düşlerle düş yorumlarıyla takıldığı birahanelerde şahit olduğu dinlediği olaylar üzerinden okuruyla sohbet edercesine yol beyoğlu escort alıyor Okuru bir yerden apayrı bir yere götürürken ortada oluşan uzak aralık bir anda kapanıyor geçişler sert olaylar her ne kadar değerli görünse de birkaç satırda sıradanlaşıyor Anlatıcı bir antikahraman Hrabal ın bir kahramana gereksinimi yok Aslında kimsenin yok aptallar hariç onların her vakit bir kurtarıcıya ihtiyacı vardır
İronik anlatım stili ister istemez okuru gülümsetiyor Bir gece bizim papaz kilisesinde bir adamı bir kız çocuğunun ırzına geçerken yakalamış evvel zangoç zannetmiş ancak sonra zabıt tutmak zorunda kalmış bölgede örf ve adetlerin yozlaşmasıyla gayret için dört futbolcu gönderdiler bizim buraya daha doğrusu gönderilen misyonerler cübbeleri ve ip nesilleriyle futbolculara benziyorlardı Ahlak din İsa savaş evrim ve birbiri gerisine akan birçok bahse değiniyor ağır anlatımıyla metni üst seviye bir anlatı haline getiriyor Hrabal Her ne kadar kelamını ettiği olaylar ortasında bir bağ yokmuş üzere görünse de aslında derinlerde her şeyin birbiriyle alakalı olduğu ortada
‘Dans Dersleri’ okuru sahneye çıkarıyor Nerede biteceği belirli olmayan noktasız bir metinden oluşuyor ve kitabın son sayfasına konan üç noktayla okuru durmaksızın devam eden bir romanın içine yerleştiriyor Durduğumuz yerde tekrar başlamamız anlamsız zira her satır güya bizimle okurla ilerliyor ve her sayfada farklı bir kıssayla karşılaşıyoruz
Anlatıcının her şeyi tıpkı anda gösterme uğraşı var olma serüveni hayallerde birahaneler ve askeri ortamlarda dolaşması aslında şu hayatta ciddiye alınacak hiçbir şeyin olmadığının ipuçlarını veriyor bize Lakin gerçeklerle karşılaştığında bilinenin uygulama alanı zorlaşıyor Bilgi birden fazla vakit zihinde taşınan bir yükten öteye geçmiyor Hrabal niyetlerimize kelam geçiremediğimizi bir yerlerde yanlış kodlandığımızı ya da yetiştirildiğimizi hissettiriyor Metnin mizah gücü yüksek münasebetiyle muharririn derinlerinde büyük acılar olduğunu düşünmeden edemiyorum
‘Dans Dersleri ni okurken aklıma benzeri lakin birebir olmayan severek okuduğum birçok kitap geldi yeniden de Hrabal ı hiçbirine benzetemedim Ayrıyeten Elif Gökteke nin kusursuz çevirisi metnin hissini hissetmemizi kolaylaştırıyor Romanın akıcılığına çevirmenin katkısını ve yetkinliğini göz arkası edemeyiz
‘Yetişkinler ve İleri Seviyede Öğrenciler İçin Dans Dersleri’ ince tek oturuşta okunan üzerine uzun vadede düşünülmesi gereken kitaplardan tekrar okunası kitaplar ortasına bıraktım
