Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Estonya’nın başşehri Tallin’de Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Reinsalu ile bir ortaya geldi. Çavuşoğlu’nun Estonya’yı 4. defa ziyaret etmesinden memnuniyet duyduğunu belirten Reinsalu, görüşmede savaş, barış ve güvenlik mevzularının ele alındığını aktardı.
AA’nın aktardığına nazaran Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsveç’teki hareketlerin hedefinin İsveç’in NATO’ya üyeliğini engellemek olduğunu söyleyerek, üçlü mutabakattaki taahhütlerini yerine getirmelerine dair İsveç’ten somut adımlar beklediklerini lisana getirdi. Finlandiya ve İsveç’in, NATO’ya üyelik müracaatına ait değerlendirmelerde de bulunan Çavuşoğlu, bu iki ülkenin güvenlik telaşlarını anladıklarını, Türkiye’nin NATO’nun doğu kanadında Birliğin misyonlarını ve faaliyetlerini güçlendirmek için elinden geleni yaptığını söyledi.
Türkiye’nin her vakit NATO’nun ‘açık kapı siyasetini destekleyen bir ülke olduğunu’ belirten Çavuşoğlu, Ankara’nın NATO’nun genişlemesine karşı olmadığını ve bunu güçlü halde desteklediğini lakin Ankara’nın güvenlik tasalarının de karşılanması gerektiğini söyledi.
‘İSVEÇ, GÜVENLİK İMKANI TANIYOR’
Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in üyelik süreçlerini birbirinden ayırma konusunda karar verip vermediğine ait soruya karşılık veren Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ve kendisinin başından beri Finlandiya’nın NATO’ya üyeliğiyle ilgili daha az sorunun olduğunu söylediğini aktardı. Çavuşoğlu, “Ancak bu provokasyonlarla ilgili (İsveç’te) bir radikal kişi gidip bizim kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’i yakıyor. İsveç, burada buna yalnızca müsaade vermekle kalmıyor, buna bir güvenlik imkanı da tanıyor” dedi.
Bu müddette Finlandiya’nın hiçbir halde bu türlü bir provokasyona müsaade vermeyeceğini açıkladığını belirten Çavuşoğlu, İsveç’in de bu türlü bir siyasi iradeye muhtaçlığı olduğunu vurguladı. Çavuşoğlu, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçlerini ayırmanın kendisinin vazifesini olmadığını kaydederek, bunun iki ülkeyle ilgili bir durum ve iki ülkenin de üyelik müracaatıyla ilgili imzalanan üçlü mutabakat olduğunu hatırlattı.
‘ÜYELİK SÜRECİNİ AYRIMAK ÜZERE BİR ÇALIŞMA YOK’
Bakan Çavuşoğlu, “Ancak şu kademede Türkiye’nin bu üyelik sürecini ayırmak üzere bir çalışması yok. Bu, NATO çerçevesinde atılacak bir adım. Şayet iki ülke, üyelik süreçlerini ayırmaya karar verirse, NATO da bu üyelik süreçlerini ayırmaya karar verirse olağan ki Türkiye Finlandiya’nın üyelik sürecini farklı bir biçimde o kademede değerlendirecektir ve olağan ki daha da olumlu bakacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
Birinci toplantıyı Finlandiya’da, ikinci toplantıyı Stockholm’de yaptıklarını hatırlatan Çavuşoğlu, şunları söyledi: “Üçüncü toplantı aslında planlanmıştı ve Brüksel’de NATO Karargahında gerçekleşecekti. Biz, NATO uzmanlarını da bu toplantıya davet ettik ve net bir biçimde bu iki ülkenin taahhütlerini yerine getirip getirmediklerini o toplantıda değerlendirecektik. Bu son derece şeffaf bir sistem. Bu ikili farklılıklardan, ikili görüş ayrılıklarından kaynaklanmıyor. Üçlü bir mutabakat zaptı var ve bunun uygulanması gerekiyor. Bunun ne artısı ne eksisi kelam konusu değil.”
‘KANIT OLMADAN ‘ARKASINDA ŞU ÜLKE VAR’ DİYEMEM
İsveç’te son haftalardaki hareketlerin “Rusya tarafından gerçekleştirildiği” argümanlarına ait soru üzerine Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Ben, ‘şu ülke, bu ülke ya da bu küme, şu küme provokasyonun arkasında’ diyemem lakin size net bir biçimde şunu söyleyebilirim; bu provokasyonun ve provokatörlerin emeli, İsveç’in üyeliğini engellemek. PKK destekçileri ve FETÖ, Finlandiya ve İsveç’in, bilhassa de İsveç’in NATO’ya üye olduklarında onların üzerinde daha fazla baskı olacağını biliyor. Her iki ülkede de birtakım siyasi partiler ve kimi siyasetçiler, kendi ülkelerinin NATO’ya üye olmasını istemiyorlar, buna karşı duruyorlar. Hasebiyle bu provokatörlerin gayesinin üyeliği engellemek olduğunu biliyorum ancak elimizde rastgele bir delil olmadan ‘arkasında şu ülke, bu ülke ya da bu küme yahut öteki bir küme var’ diyemem.”
Çavuşoğlu, “Rusya’nın önümüzdeki birkaç hafta içinde İsveç’e ya da Finlandiya’ya saldıracağını bilseydiniz onları NATO’ya kabule eder miydiniz?” sorusuna, “Herhangi bir provokasyon ya da tehdit ne olursa olsun bizim durumumuz net. Bu üçlü mutabakatı uyguladıkları sürece, bizim görüşümüz olumlu olacaktır fakat uygulama olmadan durum ne olursa olsun durumumuz son derece katı. Yalnızca onların değil bizim güvenlik kaygılarımıza de dikkat edilmeli” karşılığını verdi.
‘ADIMLARIMIZI DİKKATLI ATMALIYIZ’
Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Reinsalu ise, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik süreciyle ilgili, “Herhangi bir provokasyon bunu etkilememeli. Bu çerçevede adımlarımızı dikkatli bir halde atmalıyız.” dedi. Reinsalu, Türkiye’nin Ukrayna’ya verdiği askeri takviyeye teşekkür ederek, Ukrayna’nın bu savaşı kazanması gerektiğini ve bu kanıyı paylaşan ülkelerin Ukrayna’ya katkıda bulunması gerektiğini kaydetti. Rus önderlerinin, savaş nedeniyle hesap vermesi gerektiğini savunan Reinsalu, NATO’nun genişlemesinin Estonya için ‘varoluşsal bir konu’ olduğuna işaret etti.
Bakan Reinsalu, İsveçli mevkidaşıyla da görüştüğü kaydederek, şunları söyledi: “İsveç, bu mutabakat zaptının uygulanması için bunun büsbütün ardında durduğunu tabir ediyor. Ümit ediyorum ki en olumlu bir halde bu mutabakat zaptının uygulanmasıyla ilgili sonuçlara en gerçekçi vakit çizelgesi içerisinde ulaşabiliriz. Bu vesileyle de İsveç ve Finlandiya, NATO’ya üye olabilir.”
‘GRİ ALANI SONUCA BAĞLAMALIYIZ’
Reinsalu, “Avrupa güvenlik mimarisinin tamamı tehdit altında. Zira Avrupa’da bir savaş var ve bir güvenlik açığı kelam konusu. İsveç ve Finlandiya aslında gri alan üzere. Avrupa güvenliği için ve NATO’nun güvenlik çıkarlarıyla ilgili olarak bu gri alanı da büsbütün sonuca bağlamalıyız” dedi. (DIŞ HABERLER)
