İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu’na, Yüksek Seçim Şurası (YSK) üyelerine hakaret ettiği savıyla hakkında açılan davadan 2 yıl 7 ay mahpus cezası verildi. Mahkeme ayrıyeten Türk Ceza Kanununun 53. Unsuru mucibince İmamoğlu’na siyasi yasak uyguladı. Şayet karar temyizde katılaşırsa Ekrem İmamoğlu belediye başkanlığı misyonundan alınacak.
Gazete Duvar müellifleri Osman Özarslan, Berrin Sönmez, İdeal Doğanay, Dinçer Demirkent, Atilla Özsever, Mete Kaan Kaynar birçok kısımdan yansıların yükseldiği kararı kıymetlendirdi.
KAHROLSUN İSTİBDAD YAŞASIN HÜRRİYET
Osman Özarslan: Referandumda mühürsüz oyların kabul edilmesi, İstanbul seçimlerinin iki sefer yenilenmesi, HDP’li belediyelere yapılan kayyum atamaları ve Kocaeli Belediye Lideri Vefa Salman’ın mahkeme kararına karşın vazifesine iade edilmemesi … ve bugün de İmamoğlu’na verilen mahpus cezası. Saray rejimi artık, Türkiye’de rastgele bir formda kuvvetler ayrılığı ve hukukun kalmadığını gizleme gereği duymuyor. Bu mahkeme kararı ile, saray rejimi tek adam otokrasisini ilan etmiş bulunuyor.
Dolayısıyla, Haziran 2015 seçimleri ve 15 Temmuz sonrasında rejimin geliştirdiği tavırların, önümüzdeki seçimlerde artarak devam edeceğine dönük, toplumsal muhalefetin taşıdığı telaşların ne kadar haklı olduğunu bugün son derece açık bir biçimde de görmüş olduk.
İktidarın böylesine hoyrat davranabilmesinin pek çok tarihî, diplomatik, kültürel, yapısal sebebi var; bunları art geriye eklemeye günler yetmez; ne var ki, maalesef üzülerek not düşmemiz gerekiyor ki, ana muhalefet ve onun hamiliğinde şekillenen Altılı Masa, hükümetten daha fazla yerli ve ulusal olduğu üzere tuhaf bir argüman taşıdığını ispatlamak için, pek çok tarihi kırılma noktasında ikircimli davranmış, vakit zaman zımnen de olsa, saray ittifakını sürdürülebilir kılmaya yemin etmiş statükodan taraf olmak durumunda kalmıştır. Saray rejimi, işte ana muhalefetten başlayarak toplumsal muhalefetin kararsızlığından dağınıklığından güç alarak bugün itibariyle otokratik rejimini alenileştirmekten çekinmemiştir.
Sosyalistlerden, toplumsal demokratlara, liberallerden merkezi muhafazakarlara kadar, muhalefet partilerinin tamamının, milyonlarca insanın oyunu alarak iki kere seçimi kazanmış bir belediye liderine ve ona verilen oylara sahip çıkmasının yolu herhalde şu saatten sonra değeri kendinden menkul beyanatlar vermek değil; en azından şu anda Saraçhane’de toplanan İstanbul halkı kadar cesaretli olmak; toplumsal muhalefetin önünü açmak; onunla birlikte şekillenmek; en geniş muhalefet cephesinin oluşmasının önünde saray rejimi tarafından oluşturulan yerli-millilik kisvesine saklanmış İslamo-faşist algıları parçalamaktır.
MUHALEFETE KARŞIN ERDOĞAN SEÇİMİ KAYBETMEYİ GARANTİLEDİ
Berrin Sönmez: AKP’nin siyaseten affedilmez yanılgı ve hukuken izahı mümkün olmayan, 2019 Mahallî Seçimleri’nde İstanbul seçiminin iptali talebi sonrası gerçekleşen tartışmalar nedeniyle İmamoğlu cezalandırılıyor. Gerçekte cezalandırılan İBB Lideri Ekrem İmamoğlu değil seçmen. Hukukun aldığı yara, yargı sürecinin ilerleyişinde netleşecek elbette lakin 28 Şubat darbecilerinin Kayseri Belediye Lideri Şükrü Karatepe için iki ay içinde yargı sürecini tamamlatması gibisi bir işleyiş yaşanması ihtimali var. Bir yandan AKP’nin seçim kaybetme telaşıyla açılan dava öteki yandan Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde rakibini belirleme kurnazlığı olarak kıymetlendirilebilir. Seçmeni ve seçilmişleri cezalandırmak için darbecilerle yarışan Erdoğan, Altılı Masa’nın cumhurbaşkanı adayını mı belirliyor yoksa yenileceği ismi kendisi mi seçiyor, sorularının yanıtını önümüzdeki günlerde verebileceğiz. Bugün için tartışmasız olan tek şey seçilmişlere, seçmenin iradesine karşı cezalandırıcı hukuk kararlarını yargıya baskı yapanları seçmen affetmez.
“İstanbul’u yöneten Türkiye’yi yönetir” tezi nedeniyle seçim iptali için ısrarcı olarak büyük kusur yapan Erdoğan “söke söke alırlar” kelamıyla de 2023 genel seçimlerinde iktidarı kaybedeceğini çaresizce itiraf etmişti. Her şeye karşın türlü siyasi oyun ve ataklarla muhalefeti, toplumu, ülkenin geleceğini dizayn etme uğraşından vazgeçmiş değil yahut tam da bu nedenle bir seçim daha kazanabilmek için öteki bir devası kalmadığı için yargı oyunlarına başvuruyor. Meclis’te ise bir anayasa değişiklik teklifi var. Hem seçimi kaybetme ihtimaline karşı giderayak toplumsal ömrü kimi tarikat ve cemaatlerin dilek ettiği üzere şekillendirmek istiyor. Bu atak tıpkı vakitte karşısındaki muhalefeti bölerek muhalif seçmenin oyunu parçalayarak bir kere daha kendisi için seçim kazanma talihi yaratabilir. 6 yaşındaki kız çocuğuna 18 yıl boyunca sistematik cinsel istismar gerçekleşirken sessiz kalan iktidar ve hatası örten yargı İmamoğlu kararını süratle verdi. Bu utanç tablosuna karşın o çocuğa sistematik ve organize cinsel istismar sistemi kurmuş olanların istediği anayasal değişikliklerine Meclis’te oy vermeyi düşünebilen siyasetçiler bir bakmışsınız Saraçhane’ye koşmuş İmamoğlu’na takviye için. Muhalefeti bölme, korkutma araçlarından birisi olarak kullanılan anayasa değişiklik teklifiyle tarikat ve cemaatlerin isteğine uyulduğu üzere muhalefet partilerine de had çiziliyor. Seçmene cumhurbaşkanlığı seçimleri için tek istikamet işaret ediliyor. Beğenilen bu ülkede muktedirin işaret ettiği istikamete prestij etmemek üzere bir seçmen davranışı vardır ancak 20 yıllık iktidarında halktan o kadar koptu ki AKP ve Erdoğan hatırlamıyor olmalı.
İKTİDAR TARAFINDAN DİLEK EDİLEN BİR KARAR OLDUĞUNDAN KUŞKU DUYMAK GEREKİYOR
Ülkü Doğanay: İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu hakkında Yüksek Seçim Kurulu’na hakaret ettiği savıyla bugün görülen davada verilen 2 yıl 7 aylık mahpus ve siyaset yasağı cezası, temyiz süreci tamamlandıktan sonra, şayet karar temyizde onaylanırsa yürürlüğe konulabilecek. Bu tarafıyla, kararın zamanlaması bakımından iktidarın işine yarayıp yaramayacağı tartışmalı bir karar. Öncelikle seçimin en geç haziran ayında yapılacağını dikkate aldığımızda, temyiz süreci bu tarihe kadar tamamlanıp da karar mutlaklaşmış olur mu, bilemiyoruz. İktidar, yargı üzerindeki gücünü bu tarafta, kararın bir an evvel nihaileşmesi için kullanabilir. Böylelikle, yargının bu kararıyla Altılı Masa’nın adayı olma talihini büyük oranda artıran İmamoğlu’nu son anda adaylık yarışının dışında bırakabilir. Lakin bu türlü bir şey kelam konusu olursa, yaratacağı mağduriyet duygusu, İstanbul’da yenilenen seçimde olduğu üzere, bir defa daha farklı siyasi görüşlerden seçmenin reaksiyon oylarının kim olduğundan bağımsız olarak muhalefetin adayına yönelmesine sebep olacak ve Erdoğan’ın seçmen takviyesini riske atacaktır. Bu tarafta düşünebileceğimiz en uç senaryo, Ekrem İmamoğlu’nun Altılı Masa’nın adayı olarak ilan edilmesi ve seçimden çok kısa bir mühlet evvel yargı kararı katılaştırılarak siyasi yasağının karara bağlanması olabilir. Böylelikle, Erdoğan’ın seçime karşısında bir rakibi olmadan girmesi üzere bir durum kelam konusu olur mu? Bugüne kadar iktidarının meşruiyetini seçim sandığındaki galibiyetine dayandıran ve kendisine oy veren seçmenin iradesini ulusal irade ile özdeşleştiren Erdoğan’ın seçime bu kurallar altında girmeyi isteyeceğini sanmıyorum. Karşısında zayıf bir rakip olmasını tercih edecek ve bu sebeple İmamoğlu hakkındaki siyasi yasak kararının bir an evvel katılaşmasını isteyecektir. Siyasi yasak ihtimalini Altılı Masa’nın adayı açıklanana kadar gündemde tutarak İmamoğlu’nun aday gösterilmesini engelleme hedefi taşıyan bir atak olabilir alışılmış. Lakin İmamoğlu’nun aday olup olmayacağı bile şimdi muhakkak değilken ve ibre son birkaç aydır dikkat cazibeli bir performans sergileyen Kemal Kılıçdaroğlu’ndan tarafa dönmüşken alınan bu kararın, İmamoğlu’nun yıldızını parlatacağına kesin gözüyle bakmak ve bu kurallar altında Altılı Masa tarafından aday gösterileceğini iddia etmek güç değil. Bütün bunları dikkate alınca, bu türlü bir kararın, sahiden iktidar tarafından dilek edilen ve onun güdümünde alınan bir karar olduğundan kuşku duymak gerekiyor. Kararın tam da bugünlerde ve bu tarafta alınmış olmasının arkasında öbür dinamikler, muhalefet bloğu içindeki farklı istikrarlar, tercihler ve ilgiler rol oynamış olabilir.
MAĞDURİYETLE İKTİDAR OLUNSA, ŞU ANDA TÜRKİYE DEMOKRASİ CENNETİYDİ
Dinçer Demirkent: Ekrem İmamoğlu’na verilen mahpus cezası ve TCK 53. Unsura nazaran getirilen siyasi yasak; 2014 yılında Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olarak seçilmesinden sonra açık bir eğilim olarak, Haziran 2015 seçimlerinin akabinde kurulan AKP–MHP ittifakını müteakip açıktan kurulan rejimin yeni bir çıktısı. İmamoğlu, şayet İstanbul Büyükşehir Belediyesi Lideri değil de bir milletvekili, Anadolu’nun bir kentindeki HDP’li ya da CHP’li bir milletvekili olsa da ortaya çıkan yansıyı dahi göremeyecektik. Münasebetiyle problemin iki boyutu var: Birincisi yeni rejim 31 Mart 2019’da yaşadığını bir daha yaşamamak için hazırlıklar yapıyor. Örneğin sansür yasası bunlardan biriydi. Fakat dini inançtan kaynaklı olarak kılık kıyafet düzenlemesinden bayanlara tanınan serbestisinin anayasal teminat altına alınmasına ve heteronormatif aile tertibi dışında öteki bir ailenin tanınmayacağına ait anayasal normların seçim öncesi bir plebisite çevrilecek olması bir oburu. Toplumu militarize etmeye dönük atılımlar, fiili sokağa çıkma yasakları, grev ertelemeler, belediyelere atanan kayyumlar… Erdoğan bir savaşa hazırlanır üzere seçime hazırlanıyor. Münasebetiyle az evvel saydıklarım, nasıl teknik hukuk mevzuları olarak anlaşılamazsa, İmamoğlu’na verilen cezayı da bu türlü değerlendiremeyiz. Türkiye’de siyasal rejimi ve temsilcilerini az ya da çok etkileyebilecek bir kişinin ya da kurumun hareketinin yargı konusu haline gelmesi de o yargılamanın sonucu da artık yargıya ait bir problem değil, kimsenin kimseyi kandırmaya gerek duyduğu da yok aslında. Bu AKP taraftarları dahil herkesin bildiği bir şey. Yargıda şefin dediği oluyor; bürokraside de, TRT’de, üniversitede de. Devlet takımları ile ittifak takımları ortasında ayrım yapmaya uğraşmanın gereği yok.
İkincisi, 31 Mart 2019’da yaşananın 2023’te bir daha yaşanmaması bağlamında sıkıntıyı özgül kılan ise bu kere muhatabın direkt doğruya 2019 seçimlerinde yarışı kaybettiği kişiyi muhatap alması. Dünyanın en büyük kentlerinden birinden, mevcut kanunla çok geniş bir bütçeyi denetim edilen birinden, potansiyel bir cumhurbaşkanı adayından bahsediyoruz. Çok yaygın bir kanı var, yaygınlığı ölçüsünde yanlış olduğunu düşünüyorum bu kanının. İmamoğlu’nun yaşadığı mağduriyetin onu yarışta öne çıkaracağı düşünülüyor. Yani ikinci bir Erdoğan senaryosu. Buna asla kapılmamak gerek. Zira öncelikle birinci senaryodaki dünya konjonktürü de o konjonktür içindeki Türkiye siyasal rejimi de tıpkı değildir. Bu “iyimser” kanıya sahip olanlara şunu hatırlatmak isterim: Selahattin Demirtaş cezaevine gireli 6 yıl oldu, Kavala, Kozağaçlı, Atalay, Fincancı… HDP’li adayların kazandığı belediye başkanlıklarına kayyumlar atandı, üniversiteler kayyumlarca yönetiliyor. Medyada kayyumlar var. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, seçimden beri tehdit altında. Seçimin sürecinin yürütülmesinde liderlik yapan İstanbul Vilayet Lideri Kaftancıoğlu hakkında daha 6 ay evvel siyasi yasak kararı verildi. Bu tablonun küçük bir kesiti. Hasebiyle mağduriyetle iktidar olunsa, şu anda Türkiye demokrasi cennetiydi. İktidar, örgütsel güçle, halk güçlerini örgütlemekle, toplumsal sınıflar ortasında ve devletlerarası sistemde alınan durum ve bunun karşılıklarını göğüsleyebilecek örgütsel ve programatik kapasiteyle olunuyor. Bir diktatörlük ile karşı karşıyaysanız, bir burjuva demokrasisinde değilsinizdir, bu kadar net, siyah ile beyaz üzere. Şayet bu türlü varsayıyorsak vay halimize.
Erdoğan her vakit yaptığı üzere test ediyor, bu kere birçok açıdan. Adaylık konusundaki muhalefetin konumunu, demokratik reaksiyon ve arzuları… İmamoğlu bakımından birinci kademesi mahkemenin bu kararıydı, verilen reaksiyonlara nazaran sonlar zorlanacaktır.
2023 YILININ BİRİNCİ İŞARET FİŞEĞİ ATEŞLENDİ
Atilla Özsever: İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu için verilen yargı kararı, büsbütün politik bir karardır. Hem hukuken, hem vicdanen, hem de anayasal açıdan kabul edilemeyecek seviyededir. “Ahmak” sözcüğünü kullanmanın cezasının mahpus ve siyaseten yasaklı olmak biçimindeki tezahürü akıl dışı bir durumdur. Fakat otoriter, faşizan idarelerin çaresizliğini de göstermesi bakımından değişiktir. Kararın çabucak ertesinde İstanbul halkının belediyenin bulunduğu Saraçhane meydanında toplanması da manalı bir cevap olmuştur.
Muhalefeti temsil eden Altılı Masa’nın başkanlarının de yarın bir miting havasında toplanması da bu karşılığın pekiştirilmesi manasına gelecektir. Kamuoyunda birçok kezler Altılı Masa başkanlarının ortak bir miting yapması istenmişti. Bir türlü gerçekleşemiyordu. Artık bu olay karşısında zaten ortak bir reaksiyon doğdu. Bu reaksiyonla ilgili olarak yalnızca Altılı Masa’nın partileri değil, EMEP, TİP üzere sosyalist partiler de takviyesini ortaya koydular. Böylelikle 2023 seçimlerine giderken halk ve toplumsal muhalefet, birinci işaret fişeğini ateşledi. AKP iktidarı, bu yargı kararının altında kalacaktır…
EKREM İMAMOĞLU’NA KESİLEN İKBAL BİLETİ VE SEÇİM STARTIDIR
Mete Kaan Kaynar: Ekrem İmamoğlu’na verilen ceza, Millet İttifakı’na iktidar, İmamoğlu’na kesilen ikbal biletidir. Ekrem İmamoğlu’na verilen ceza, Erdoğan’ın yalnızca seçimlerden ne kadar korktuğunun değil bir o kadar da o seçimlere ne kadar hazırlıksız olduğunun delilidir: Seçimler yaklaşırken muhalif partinin belediye liderine ceza kesmek muvaffakiyetin değil olsa olsa hezeyanın tezahürüdür.
Ekrem İmamoğlu’na kesilen ceza, ülkenin seçim startıdır ve yalnızca Millet İttifakı değil tüm toplumsal muhalefet seçim sathı mailine Erdoğan’ın sayesinde daha zinde, daha güçlü, daha istekli girmektedir.
Ekrem İmamoğlu’na verilen ceza -Erdoğan’ın daha evvelce diğer bir vesileyle söylediği gibi- “Allah’ın bir lütfudur.” Toplumsal muhalefet Erdoğan’a müteşekkir olmalıdır.
Ekrem İmamoğlu’na verilen ceza, biri iktidar partilerine oburu de tüm muhaliflere gönderilmiş birer bildiridir: Erdoğan’a gönderilen iletide “küllü nefsin zaikatü’l-mevt” muharrir; yalnızca CHP ya da Millet İttifakı’na değil tüm lakin tüm toplumsal muhalefete gönderilen iletide ise bir şiir: “Daha gün o gün değil, derlenip dürülmesin bayraklar/ Dinleyin, duyduğunuz çakalların ulumasıdır./ Safları sıklaştırın çocuklar,/ bu hengame faşizme karşı, bu hengame hürriyet arbedesidir.” (HABER MERKEZİ)