Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) datalarına nazaran, her yıl 7 milyon insan hava kirliliği nedeniyle, erken vefat riskiyle karşı karşıya kalıyor. Uzmanlara nazaran hava kirliliğinin temel nedenleri ortasında da ulaşım yer alıyor. Büyükşehirlerin karşılaştığı en değerli sıkıntılardan biri olan trafik yoğunluğu, hava kirliliğine de etkiliyor. TÜİK bilgilerine nazaran, İstanbul’da Ağustos ayı itibariyle trafiğe kayıtlı toplam 4 milyon 587 bin 836 araç bulunuyor. Her geçen gün trafiğe katılan yeni araçlarla birlikte hava kirliliği riski de artıyor.
Uzmanlar trafik sıkıntısına, hava kirliliği açısından da tahlil bulunması gerektiğini belirtirken, şoförler ise, İstanbul trafiğine tahlil bulunamayacağını savunuyor.
‘SIKIŞIKLIK İNDEKSİ 1 YIL İÇİNDE YÜZDE 55’E ÇIKTI’
DHA’da yer alan habere nazaran, trafiğin her geçen gün arttığını belirten İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, “Sıkışıklık indeksine baktığımız vakit 1 yıl içinde yüzde 40’tan yüzde 55’e çıkmış. Bu da trafikteki artış yüzde 30 demek. Her gün trafiğe yüzlerce araç kaydoluyor. İstanbul’daki toplam araç sayısı 4.5 milyon civarı. Türkiye’deki araçların 5’te 1’i kadar. Sıkışıklıktan ötürü muazzam bir vakit kaybı var. Yakıt tüketimi artıyor. Emisyon son vakitlerde çok değerli, sıfır emisyon diyoruz. Yapılan bir araştırmada, hava kirliliğindeki mevt riski, trafik kazasından 7 kat fazla. Olaya yalnızca trafik sıkışıklığı olarak bakmamak lazım” dedi.
‘ACİL ÖNLEMLER ALINMALI’
Eskiden trafikte pik saatlerin olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ilıcalı, “Eskiden pik saatler, sabah 08.00-11.00, akşam 20.00-21.00’di. Artık neredeyse 7/24 pik saat var. Suratlar çok düşük. Acil önlem almamız lazım. 2 şeritli bir yol. 1 şeridini toplu ulaşıma ayırırsak, buradan hem otobüs geçer, hem minibüs geçer hem de ticari taksi geçer. 3 yolcudan fazla araba geçerse çizgi hızlanır. Toplu ulaşım kapasitesi artar. Kısa vadede değerli bir yarar sağlar” sözlerini kullandı.
‘MESAİYİ KADEMELENDİRMEK GEREK’
Alınması gereken önlemler hakkında açıklamalarda bulunan Ilıcalı, “Yolculuklarda denizin hissesi 200 bini geçmiyor. Denizin hissesini artıracak, öteki sistemlerle entegrasyonu sağlayacak önlemler almak lazım. Yüksek kapasiteli metronun çok süratli bir formda yapılması lazım. Değerli bir önlem de, mesaiyi kademelendirmek. Tıpkı saatte beşerler yola çıkıyor, birebir saatte dönüyor. Bunları kesinlikle yapmak lazım zira, Biraz daha vakit geçerse çok daha makûs olacak” diye konuştu.
‘OTOBÜS DURAKLARINDA MASKE TAKILMALI’
Araç yoğunluğunun, trafikte birikimlerin, dizel araçların kent içerisindeki varlığının hava kirliliğine neden olduğunu belirten Milletlerarası Hava Kirliliği Tedbire ve Etraf Muhafaza Birliği Lideri Prof. Dr. Selahattin İncecik ise, “Tüm büyükşehirlerde olduğu üzere İstanbul’da da havanın kalitesine itina göstermemiz gerekiyor. Havanın kalitesi konusundaki en tesirli kirletici partikül unsur. Bu da büyük ölçüde trafikten kaynaklanıyor” diye konuştu. Prof. Dr. İncecik, kesinlikle otobüs duraklarında maske takılması gerektiğini vurgulayarak, “Otobüslerin kalkışlarındaki egzoz dumanlarını duraktaki beşerler soluyor. Bu durum pandemide düzeldi lakin, sonrasında tekrar tıpkı düzeye gelmeye başladı. Araç emisyonları konusunda kent merkezlerine ve ilçelerine girişlerde mahzurlar konulmadığı sürece bu tavsiyem geçerli” dedi.
‘BOĞAZİÇİ SINIRI DOĞAL HAVALANDIRMA YAPIYOR’
İstanbul’da topografik yapının büyük farklılık gösterdiğini belirten Prof. Dr. İncecik, “Bazı bölgelerin trafikten kaynaklanan kirlilikten daha fazla etkilendiğini görüyoruz. Avrupa yakasında, Bağcılar ve etraf ilçelerde önemli bir partikül kirliliği var. Anadolu yakasında da Maltepe ve Kartal bölgesinde durum benzeri. Boğaziçi çizgisi, büyük bir doğal havalandırma yapıyor. Gaye, insan hayatının daha kaliteli hale gelmesi olmalı. Hem ısıtmada hem trafikte hem de sanayi bölgelerinde önemli yaptırımlar gerekiyor” halinde konuştu.
‘FAZLA YAKIT TÜKETİMİ HAVA KİRLİLİĞİNE NEDEN OLUYOR’
Çevre Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Öztürk de, ulaşım kaynaklı hava kirliliği bedelinin İstanbul’da daima arttığına dikkat çekti. Prof. Dr. Öztürk, “2019 yılında ulaşım kaynaklı hava kirliliği yüzde 35-40 civarındaydı. Bu yıl bu yüzde 45’lere çıkmış durumda. Önemli formda İstanbul’da trafik sorunu yaşanmakta. Trafik probleminden ötürü araçlar daha az süratle gidiyor. 10 kilometre süratle gidince yüzde 50 ile yüzde 100 oranında daha fazla yakıt tüketiyorlar bu da hava kirliliğine neden oluyor” dedi. (HABER MERKEZİ)
