ANKARA – Bir müddettir seçime hangi formülle gireceği merak edilen Emek ve Özgürlük İttifakı, son kararını verdi. HDP’nin tüm Türkiye’de ortak liste ile girilmesi istikametindeki önerisi, İşçi Hareket Partisi (EHP), Emek Partisi (EMEP), Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) ve Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) tarafından kabul görürken Türkiye Personel Partisi (TİP), muhakkak vilayetlerde kendi listeleri ile seçmenlerin karşısına çıkmayı tercih etti.
TİP’in bu kararı kamuoyunun farklı bölümlerinin tenkitlerine sebep olurken, partinin yöneticileri, kararlarını ittifaka ve Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’ne (Yeşil Sol Parti) ziyan vermeyecek biçimde formüle edeceklerini tabir etti. Bu doğrultuda Yeşil Sol Parti ve TİP, ittifakın en az ziyan göreceği formül üzerinde çalışmaya başladı ve bu çalışmada da sona yaklaşıldı. TİP, Kürt vilayetlerine ek olarak Yeşil Sol Parti’nin vekil çıkarma ihtimali bulunan İzmir ve Bursa’nın birer bölgesi ile Aydın, Kocaeli ve Manisa’da Yeşil Sol Parti’yi destekleyeceğini açıkladı. Edinilen bilgiye nazaran TİP’in milletvekili aday listesi çıkaracağı vilayet sayısı 50’nin üzerinde olacak.
‘ORTAK LİSTEDE BULUŞMAYI ÇOK İSTERDİK’
TİP ile “ortak liste” müzakerelerinin yürütüldüğü süreçte seçmeninin ağır tenkitleriyle karşılaşan HDP’nin Seçim İşleri Komisyonu’ndan Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Emirali Türkmen, ittifakın seçim işbirliğinin ötesinde bir uğraş iştiraki olduğunun altını çizerek, “Seçmenimiz ittifakta neden ısrar ettiğimizi soruyor. Biz de ortak listede buluşmayı çok isterdik. Açıkçası, ülke tarihinin en kritik seçimlerinde yurttaşlarımızın karşısına ortak tek listeyle çıkmak tüm ezilenler için, emekçiler için, işçiler için en gerçek prosedürdü. Ancak kimi tarihî momentlerde öncelikler farklı olabiliyor. Seçim meydanlarında dayanışmayı büyütmek, tek adam rejimini yıkmak için güçlerimizi ortaklaştırmak bizim birinci önceliğimizdi. Mümkün olmadı lakin biz ittifaktaki birlikteliğimizi seçimlerle hudutlu tutamayız. Önümüzdeki devirde de meydanlarda, mitinglerde birlikte olacağız. Birleşik çabayı önemsiyoruz” dedi.
Türkmen’in yaklaşan seçime ait sorularımıza karşılıkları şöyle oldu:
Emek ve Özgürlük İttifakı’nın beş siyasi partisi; İşçi Hareket Partisi (EHP) Emek Partisi (EMEP), Halkların Demokratik Partisi (HDP), Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) ve Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) seçime Yeşil Sol Parti’nin listelerinden girmek konusunda ortaklaştı. Türkiye Emekçi Partisi (TİP) ise seçime en az 41 vilayette kendi amblem ve adaylarıyla girmek konusundaki kararlılığını sürdürüyor. Partinizin yaptığı çalışmaların sonucuna nazaran seçime ortak liste ile girmek ittifak için çok daha avantajlı. TİP ile tavır farklılığının sebebi neydi ve tablo böyleyken TİP’in bu kararlılığını sürdürmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Emek ve Özgürlük İttifakı seçimler için kurulmuş bir ittifak değil. Biz bu ittifaka tarihi bir kıymet atfediyoruz. ‘Üçüncü Yol’un inşasında değerli bir etap olarak görüyoruz ve ittifakımızı “mücadele birliği” olarak tanım ediyoruz. Lakin seçimlerden evvel kurduğumuz ittifakımız seçim sürecine girilince doğal olarak seçimlerde ne formda hareket edileceğini gündemine aldı.
Biz HDP olarak 2023 seçimlerinin ülke tarihinin en kıymetli seçimlerinden biri olduğu tespitinden hareketle bu tarihî sorumluluk ve şuur temelinde seçim ittifakı sıkıntısına yaklaştık. Tek bir oyun bile boşa gitmemesi gerektiğini ısrarla vurguladık. Yaptığımız değerlendirmeler sonucunda bu kadar kritik bir seçimde yurttaşlarımızın karşısına ortak tek listeyle çıkmanın tüm ezilenler için, personeller için, işçiler için en yanlışsız yol olduğu fikrini savunduk. Yürüttüğümüz tartışmalar sonucunda Emek ve Özgürlük İttifakı bileşenlerinden EHP, TÖP, SMF ve EMEP ortak liste ile seçimlere girmenin daha yanlışsız sonuç vereceğini düşündükleri için Yeşil Sol Parti’den ortak listeyle seçimlere girilmesi projesini olumlu buldular. Bu siyasi partiler, kendi adaylarını Yeşil Sol Parti listelerinden aday gösterecekler.
‘TİP’İN SİYASİ SAVINA HÜRMET GÖSTERMEMİZ GEREKİYORDU’
Ancak her siyasi partinin farklı savları, farklı toplumsal tabanları var. TİP, uzun müzakerelere karşın Emek ve Özgürlük İttifakı çatısı altında kendi parti logosuyla seçime girmeyi uygun buldu. Bu toplantılarda TİP’li arkadaşlar HDP’ye ziyan vermek üzere bir niyetlerinin olmadığını baştan itibaren söylediler. Bunun için de vilayet bazlı müzakereye açık olduklarını söz ettiler. Kendi partilerinin de seçimden azami bir siyasal güçle çıkması için de çabalayacaklarını söylediler. Biz kendi partimizin siyasal savını nasıl önemsiyorsak öbür partilerin siyasi tezlerine da hürmet göstermemiz gerekiyor. Bu noktada TİP’li arkadaşlarımızla yoldaşça bir alaka üzerinden bu müzakereleri yürüttük ve kısmen de yürütmeye devam ediyoruz. Ortak tek liste seçimden güçlü çıkmak için büyük imkan lakin ortak liste olmuyorsa Emek ve Özgürlük İttifakı’nın hasar almadan, kazanımlarını kaybetmeden, yeni kazanımlar elde ettiği bir seçim sonucu elde etmesi için vilayet bazlı çalıştık, çalışıyoruz. Olumlu ve yapan bir ilgi içerisindeyiz.
‘TEK LİSTE İLE GİRMEYİ BAŞARAMADIK, ARTIK BU TARTIŞMAYI GERİDE BIRAKMAK GEREKİYOR’
Seçimlere tek listeyle gitmeyi başaramadık. Artık bu tartışmayı geride bırakmak gerekiyor. Şu an Yeşil Sol Parti’nin seçimlerde en yüksek oyu alması için yapacağımız çalışmalara odaklanmış durumdayız. Tek sıkıntımız faşizme dur demek, tek adam rejimini bitirmek ve demokratik bir yarışı da içerecek biçimde Yeşil Sol Parti’yle Meclis’e çok güçlü bir biçimde girmek.
‘SEÇMENİMİZ İTTİFAKTA NEDEN ISRAR ETTİĞİMİZİ SORUYOR, KULAK TIKAMAMIZ MÜMKÜN DEĞİL’
TİP’in 41 vilayet kararlılığından vazgeçmemesi üzerine kamuoyunun, bilhassa de HDP seçmeninin TİP’e yönelik tenkitleri çoğaldı. Pek çok kısımdan TİP’e, bu kararından vazgeçmesi daveti geldi. Tenkitler bir mühlet sonra partinize de yöneldi. Bu davetlerin ve tenkitlerin haklılık hissesi var mıydı, nasıl değerlendirirsiniz?
Partimiz HDP’nin seçmen kitlesi, taraflı tarafsız herkesin de söylediği üzere ülkedeki en politik seçmen kitlesi. Bu davetlere ve tenkitlere kulaklarımızı tıkamamız mümkün değil. Yüksek bir seçmen basıncı ile karşı karşıyayız. Partimize gönül veren üye ve seçmenlerimiz, doğal olarak “bu ittifakta niçin ısrar ediyorsunuz?” sorusunu soruyorlar. Bu öfkeyi nedenleriyle birlikte çok güzel anlıyoruz.
‘BİLİNÇLİ BİR BİÇİMDE TAVRINI ORTAYA KOYAN SEÇMEN SANDIKTA GEREĞİNİ YAPAR’
Seçmenimiz son derece şuurlu bir formda tavrını ortaya koydu. Bir tek oyun bile heba edilmemesi gerektiğine dair kelamını güçlü bir biçimde söyledi. Bizim seçmenimiz “oyumuz boşa gitmesin” diyorsa bunun gereğini yapacaktır. Böylesine güçlü bir tavır alan seçmende o irade var. Bundan en ufak bir kuşkumuz yok.
Tüm bu olan bitenlerle birlikte şunu âlâ anlamak gerekiyor ki HDP’yi öbür partilerden ayıran en temel özelliklerden bir tanesi HDP’nin fikriyatı ve siyaset yapma biçimi. Buna uygun hareket ediyoruz. Biz başka tekçi partilere karşı gayret ederken kendi içimizde de çoğulcu olmaya gayret gösteriyoruz. Türkiye’de özgürlüklerin ve çoğulculuğun olduğu bir toplumsal hayat istiyoruz. Ülke için ne istiyorsak partimizde de bunu gerçekleştiriyoruz.
Geldiğiniz noktada ittifakta seçim işbirliği konusunda bir pürüz kalmadığını söyleyebiliriz o halde?
Çalışmalarımız müzakere temelinde ilerliyor. Biz Emek ve Özgürlük İttifakı’nın Meclis’e güçlü biçimde girmesini istiyoruz. Seçmenimiz de bize bunun için “gereğini yapın” diyor. İşte şu an tüm gayretimiz halkımızın bize verdiği bu vazifesi halkımızla birlikte layıkıyla yerine getirmek. Yeri gelmişken şunu da tabir etmeme müsaade verin, TİP ve Emek ve Özgürlük İttifakı’ndaki bileşenlerle yaptığımız çaba birliği, sokakta birlikte çaba etmek üzerine konseyi. Seçimlere endeksli değil. Çok yakında 1 Mayıs’ta alanlarda olacağız. Tıpkı pankartların altında sokağa çıkacağız, toplumsal taleplerimizi birlikte tabir edeceğiz. Meclis’i uğraşın değerli ayaklarından biri olarak görüyoruz. Lakin sırf parlamentarist bir hareket değiliz. Öteki bileşenler için de birebir durum kelam konusu. O yüzden de birlikteliğimizi sırf seçim sıkıntısı olarak görmüyoruz. Tek adam rejimini yıkmak için daima bir arada seçim ofisleri açmak, dayanışmayı büyütmek isterdik, fakat olmadı. Başka ayrı seçim bildirileri dağıtacağız. Fakat tek liste ile girmeyeceğimiz için TİP ile seçimlerde dostça biçimde yarışacağız.
‘TİP’İN YEŞİL SOL PARTİ’Yİ DESTEKLEYECEĞİ VİLAYET SAYISI ARTABİLİR’
TİP Genel Lideri Erkan Baş, seçime girilecek vilayetleri belirlerken önceliklerinin ittifaka ziyan vermemek olduğunu açıkladı. Erkan Baş’ın seçime girmeyeceklerini açıkladığı Bursa ve İzmir’in birer bölgesi ile Aydın, Kocaeli ve Manisa’ya yenileri eklenecek mi? Nasıl bir sonuç bekleyelim?
Gerçekleştirdiğimiz müzakerelerde Yeşil Sol Parti’nin kaybetme ihtimalini paylaştığımız vilayetleri ortaya koyuyoruz. Buna karşılık TİP “biz o vilayette seçime kendi logomuzla gireceğiz” üzere bir talepte ve ısrarda bulunmuyor. Münasebetiyle evet, yeni vilayetler eklenebilir. Görüşmelerimiz devam ediyor. Konuşup anlaştığımız birkaç vilayet daha var. Lakin tüm bunları bizim için berbatın güzelini seçme hali olarak tanım ediyoruz.
‘SEÇMENİN SAĞDUYUSUNA GÜVENMEMİZ LAZIM’
TİP’in seçime gireceği vilayetleri ittifaka ve Yeşil Sol’a ziyan vermeyecek formda değerlendirdiğini ve bu sürecin sizinle müzakere halinde yürütüldüğünü anlıyoruz. Fakat mevcut tabloda, TİP’in İstanbul ve İzmir’de sizinle yarışacağı sonucu çıkıyor ortaya. Bu durum ittifakın milletvekili sayısını tesirler mi?
Şimdiden varsayımda bulunmak güç fakat hakikaten Yeşil Sol Parti seçmeni dışında bir seçmen TİP’e oy verir ve onun bir milletvekili çıkarmasını sağlarsa bu Yeşil Sol Parti için de TİP için de kazanım olur. Bu müspet senaryo. Lakin olumsuz tarafta etkileme riski de var tabi ki. Tüm gayretimiz bu riski en aza indirmek. Örneğin İstanbul birinci bölgede hem biz hem TİP seçime girince bizim 4 vekilden birini kaybetme durumumuz olursa bunu halklarımıza anlatmak sıkıntı olur. Yani hem TİP kazanmayacak hem biz kaybedeceğiz. Fakat artık uygun ihtimale bakmamız ve seçmenin sağduyusuna güvenmemiz lazım. İsmini net bir biçimde koymalıyız. TİP’in seçime gireceği her yerde Yeşil Sol Parti olarak TİP’le demokratik, dostça bir yarış içerisinde olacağız.
‘ANKARA’DA TİP’İN SEÇİME GİRMEMESİ TARAFINDA BİR OLGUNLUK OLUŞTU’
Ankara’da da emsal bir risk var mı? Varsa TİP’in seçime girmeyeceği vilayetler listesine Ankara da eklenebilir mi?
Tehlikeli vilayetlerin başında geliyor Ankara. Bilgiler, Ankara’da her iki partinin de aday çıkarması durumunda vekil kaybetme ihtimalinin yüksek olduğunu söylüyor. Bunu konuşuyoruz. Bir noktada anlaşacağımızı, müspet bir sonuç çıkacağını düşünüyoruz. TİP’li arkadaşlar da olumlu bir tavır içerisinde. Ankara da en azından birinci bölgede TİP’in girmemesi istikametinde bir olgunluk oluşmuş durumda.
‘İTTİFAK PARTİLERİNİN VE BİLEŞENLERİN TÜMÜ MECLİS’TE TEMSİL EDİLECEKLER’
İttifakta seçime ortak liste ile girmek konusunda uzlaşı sağlanan başka siyasi partilerle nasıl bir ortaklaşma sağlandı?
Biz listeyi yalnızca ittifak içerisinde olduğumuz siyasi partilerle olgunlaştırmıyoruz. Birebir vakitte bayan hareketinin, Alevi hareketinin, halkların, kendi iç bileşenlerimizin, ekoloji hareketinin, Kürt ittifakının adaylarının Meclis’e girmesini sağlayacak bir model üzerinde çalışıyoruz. Hasebiyle zorlukları var. Lakin bileşenlerimizle milletvekillikleri konusunda uzlaştık. Direkt vilayet ismi veremem şu anda lakin ittifakların ve bileşenlerin tüm temsilcileri yüklü olarak Meclis’te temsil edilecekler.
‘SANDIK GÜVENLİĞİ KONUSUNDA MİLLET İTTİFAKI’NDAKİ PARTİLER İLE İŞTİRAKLERİMİZ VAR’
HDP’nin seçime girmemesi ve Yeşil Sol Parti’nin de birinci seçimi olması sebebiyle Yeşil Sol Parti sandık konseyi vazifelisi veremeyecek. Bu durum seçim güvenliğini nasıl tesirler? Bu mevzudaki planlamanız nedir? Başka siyasi partilerle bir işbirliği olacak mı?
HDP’nin en değerli kazanımlarından bir tanesi seçim süreçlerinde sandık vazifelisi vermesiydi. Ancak bu seçimde müşahit görevlendirmesi yapabileceğiz. 1 yıldan uzun vakittir sandık vazifelisi hazırlığımızı yapmıştık. Artık sandık görevlilerimiz müşahit olacaklar. Bu mevzuda hazırız. Başka siyasi partilerle de müzakere ediyoruz. Trafolara kedilerin girmesini engellemek için öbür muhalefetle temas halindeyiz. Millet İttifakı’nın sandık vazifelisi bulunduramadığı Kürt vilayetlerinde her sandıkta iki müşahit görevlendirecek potansiyelimiz var. O vilayetlerde sorun olacağını düşünmüyorum. Sandıktan atılan oyun gerçek çıkması için Millet İttifakı’ndaki kimi partilerle iştiraklerimiz mevcut.
‘BURSA, AYDIN, TEKİRDAĞ, ERZURUM, MANİSA’DA VEKİL ÇIKARMAYA ÇOK YAKINIZ’
Yeşil Sol Parti’nin bu seçimlerdeki maksadı ne? Kaç vekil, yüzde kaç oy?
Hayallerimizi kaybetmeyeceğiz lakin gerçekçi de olacağız. HDP bir halk hareketi ve halk hareketleri daima ırmaklara akar, ırmaklar de denize. Bu seçimde sürpriz bir yükseliş göstereceğiz. Belirli bölgelerde oyumuz beklenenin üzerinde artacak. Örneğin Tekirdağ’da sürpriz yapabiliriz. Yeni seçmen profiline baktığımızda Tekirdağ’dan vekil çıkarabileceğimiz sonucuna ulaşıyoruz. Tekirdağ dışında Manisa, Aydın, Adıyaman, Erzurum, Bursa’dan vekil çıkaracağız, büyük kentlerde de vekil sayımızı artıracağız. Pek çok araştırmada da görüldüğü üzere oy potansiyelimiz yüzde 15’e ulaşıyor. Eş Genel Liderlerimiz da 100 vekil sonunu koydular. Bunu elde etmek için güçlü bir seçim kampanyası yürütüp halklarla, işçilerle, ezilenlerle buluşacağız. Birlikte değiştireceğiz.
