‘Kadim Uygarlıklar’a göre arkeoloji yalan, uzaylılar gerçek: Geçmiş bükülüyor

Türkiye ye de yolu düşen ve Karahantepe ören yerini ziyaret ederek argümanlarına taban olarak kullanan Hanckok Kıbrıs Escort un Kadim Uygarlıklar dizisini Redd kümesi üyesi müzisyen ve arkeolog Güneş Duru polisiye tipi romanlarında sıklıkla arkeolojik ögelere yer veren müellif Ahmet Ümit eskiçağ tarihçisi Erkan Konyar ve mitoloji alanında çalışmalar yapan arkeolog Selim Martin Gazete Duvar a kıymetlendirdi

KAZI ALANLARIMIZ GERÇEK DIŞI ANLATILARA AÇILIYOR

Belgeselin yanısıra Türkiye deki birtakım hafriyat liderlerinin bilimsel bilgiyle ilgilenmeyen Hancock üzere insanlara hevesle hafriyat alanlarını anlattığını söyleyen Güneş Duru şunları tabir etti

Ben bu meslekle uğraşan birisi olarak diziyi izleyince öncelikli olarak şunu düşündüm Biz neden geçmişi anlatmakta bu derece yetersiz kalırken içinde mistik öğeler uzaylılar rabler doğaüstü olaylar barındıran kitap ve belgeseller konuşuluyor Aslında karşılık ortada insanlık bir formda bilinmezliğine dair bunun arkasında gerçekdışı bir aktiflik aramak üzere bir yanından kurtulamamış Tahminen de bu bize beynimizin bir oyunu lakin bu belgesel özelinde benim bir arkeolog olarak lisana getirmem gereken öteki bir soru var O da hafriyat alanlarımızın bu tıp gerçekdışı anlatılara olasılıkla turizm motivasyonu ile açılıyor olması şahsen hafriyat liderlerinin birinci ağızdan aslında bilimsel bilgiyle ilgilenmeyen Hancock gibilere hevesle yerleşmelerini anlatıyor olmaları İşte tam bu noktada Hancock gibiler bir yandan sizden arkeologlardan bilimsel unvanlarınızdan faydalanırken bir yandan da onları gerçeği gizlemekle suçluyorlar O alacağını almış oluyor geçmiş eğilip büküldüğü ile kalıyor

İNSANIN KÜLTÜRÜ YARATACAĞINA İNANMAYAN BİR DİZİ

Romanlarında arkeolojik ögelere temas eden Ahmet Ümit ise diziyle ilgili olarak insanlığın tarih içerisindeki gelişimini göz gerisi edip teorisini daha çok mitlere mitolojiye dayandıran Hanckok ile ilgili Bu her şeyi bildiğini sanan bir gazetecinin dünyanın geçmişi hakkında kendi zihninde oluşturduğu bir komplo teorisinin çok da birbiriyle irtibatı olmayan birtakım buluntularla birlikte kanıtlama girişimidir diyor Hanckok un bu tezleri kanıtlaması için öncelikle vakti göz arkası etmesi gerektiğini söyleyen Ümit şöyle devam ediyor

İnsanın kendi tabiatına hürmet duymayan asırlarca insanın bir yandan doğayı biçimlendirirken bir yandan kendisini de biçimlendirdiği gerçeğini göz gerisi ederek birtakım kahramanların insanlığa uygarlığı getirdiğini sav eden bir dizi Bunu bir fantastik roman olarak okusaydım tekrar de insanlığa karşı inanç duymayan bir roman olduğunu düşünecektim İnsanı bir özne olarak ele almayan yani onun kültürü yaratacağına inanmayan ve onun yerine kim olduğu muhakkak olmayan birilerinin kültürü teknolojiyi yarattığını tabir eden bir dizi bu

KOMPLO TEORİLERİNİN DAYANILMAZ BİR CAZİBESİ VAR

Dizide daima bilim beşerlerine arkeologlara hakaret eden onların gerçekleri gizlediğini söyleyen bir şahısla karşı karşıya olmamızın daha vahim olduğunu söz eden Ümit son olarak şunları ekliyor

Oysa arkeologların hakikati bulmaktan diğer bir maksatları yok Bu hakikati bulma süreçlerinde elbette yanılgıları yanlışları olabilir Lakin bu yanlışlar daha sonra telafi edilebilir Ki bilim de bu türlü bir şey zaten Bütün bunları eleştirip sonra da 2 bin yıl evvel anlatılan mitolojik kıssalardan yola çıkarak bütün dünyayı açıklamaya çalışan ve tümüyle komploya spekülasyona dayandırılan bir dizi bu Bence buradaki asıl soru bu dizilerin niçin izlendiğidir Zira beşerler hap formunda bilgi almayı tercih ediyor Zira bir anda bütün dünyanın geçmişine hayatın manasına ulaşıyorlar bu bilgiler onlara gerçekmiş üzere sunuluyor Münasebetiyle komplo teorilerinin dayanılmaz bir cazibesi var İşte bu türlü bir atmosferde Hanckok üzere bir gazeteci bütün o bilim insanlarının emeğini hiçe sayan bir tez öne sürüyor Ne yazık ki yaşadığımız post truth çağında bu çeşit fikirler hâlâ bir karşılık buluyor

GÜNÜN SONUNDA BİR KAHRAMAN ÇIKAGELİR

Asıl sorgulanması gerekenin bu cins kalitesiz üretimlerin ticari bir dertle Netflix üzere platformlarda yer bulması olduğunu söyleyen Erkan Konyar bu platformların portföylerini genişletmek için artık bir kalite standardı aramadıklarını söylüyor Belgeseldeki ana vurgunun son Buzul Çağı nın sonunda yani günümüzden 12 bin 800 yıl evvelki ani felaketler olduğunu aktaran Konyar şunları anlatıyor

Bu felaketlerin bazen tufan ve bazen meteor çarpmalarıyla gerçekleşmiş olduğu öne sürülüyor Belgeselde bilinenin tersine geç periyoda tarihlenen yapıların aslında daha eski olduğu yaklaşımı hâkim Farklı tarihî aralıklar ve coğrafyalardaki farklı yapılar türlü münasebetlerle birebir nedensellik prensipleri bağlamında bedellendiriliyor Su baskınları tufan ve asteroit çarpışmaları ile ilişkilendirilmeye çalışılıyor Aslında rabler insanları cezalandırır Uygarlık çöker günün sonunda bir kahraman çıkagelir Eskinin yüksek uygarlığını bilen bu rehberler ilkel avcı toplayıcılara anıtsal ölçekte yapıları inşa etmeyi öğretirler Arkeologlar ise ‘uygarlaştırıcı kahraman’ mitlerine nedense inanmazlar Hancock a nazaran bu büyük yapıları çiftçilikle uğraşan yahut avcı toplayıcı toplumlar yapamazdı Üstün bir ırk yahut aklın eseri olmalıydılar

FARKLI COĞRAFYALARDA TIPKI YAPI TİPLERİ İNŞA EDİLMİŞ OLABİLİR

G Hancock u dinleyince dünyada Eski Çağ tarihçileri ve arkeologlar tarafından kurulmuş bir tarikat varmış hissine kapılıyorsunuz Güya dünyanın bütün arkeologları birleşmiş gerçekleri bizden saklamaya çalışıyorlar Pekala ancak neden Ana akım tarihçi ve arkeologlar neden bu türlü bir efor içinde olsun diye soran Konyar İnsanlar farklı coğrafyalarda birebir yapı tiplerini inşa etmiş olabilirler Bunların birbiriyle organik kontağını kurmak yerine bilhassa mimari ve mühendislik uygulamalarının tarihî gelişimi çerçevesinde pahalandırmak gerek Anıtsal ve büyük bir yapı inşa etmek istediğiniz takdirde üçgen prizma platformlar ve teraslar halinde kademeli olarak üst üste yükselen bir yapı statik zorunluluktur Bu mimari model bazen Endonezya da bazen Meksika bazen de Mısır piramitlerinde Mezopotamya zigguratlarında ortaya çıkıyor diye konuştu

MİTOLOJİDE O DENLİ GİZEM YOKTUR ANLATILAN SENİN HİKAYENDİR

Hancock un kendini gazeteci olarak tanıtan ve aslında 100 yıl evvel yayınlanmış komplo teorilerini yeni buluntularla harmanlayıp tekrar piyasaya süren çok satan bir müellif olduğunu tabir eden Selim Martin Hanckok un Türkiye deki hafriyat alanlarına girmesini de eleştirerek Çok satmasından mütevellit biz arkeologların lakin para ödeyerek girebildiği ören yerlerine elini kolunu ve dronunu sallayarak girmesi herkes tarafından doğal karşılanıyor herhalde dedi Mitolojiyi kendisine referans alan Hanckok un tezine karşılık Mitolojide o denli gizemli pek bir şey yoktur De te fabula narratur Bu anlatılan senin hikayendir diye cevap veren Martin şöyle devam etti

Öykü her söyleyenin ağzında iklimine coğrafyasına ve hayal gücüne nazaran basitçe değişen gelişen ve buna karşın daima ancak daima tekrar edilen tek bir tanedir Uzakdoğu efsanelerindeki dünyayı alttan kuşatan devasa ağacın kökleri üzere hikayeler de aslında birebir tabirin tekrarlanan çeşitleridir Yazının icadına kadar geçen müddette kelamlı gelenek dağları ovaları ve denizleri aşmış insanın ayak bastığı her yere yayılmıştı Yazıyla birlikte kurallar düzenler ortaya çıkmış anlatı başlangıçtaki gerçekliğinden kopmuş imge aslından uzaklaşarak simgeye dönüşmüş oldu Bunlarla birlikte yazılı metinlerin tekdüze bir sistem içermesi bilen gözler için takip edilmesi epey kolay bir basmakalıp öyküleme formülü oluşturuyordu

BİNLERCE YILIN SONUNDA GELİŞEN TAŞ MİMARİYE ŞAŞIRMAK NEDİR

Hanckok un başta arkeologlar olmak üzere çeşitli bilim beşerlerine hakaret ettiğini tabir eden Martin arkeologların yaptığı işe resmi kurumlar bile hürmet duymadığı için böylesi durumlara idmanlı olduklarını tabir etti Soyut düşünme kabiliyetine sahip bileşik alet üreten ve ölülerini gömen Neandertallerin Buzul Çağı’nda Avrupa ve Asya başta olmak üzere birçok yerde çok başarılı bir halde yaşadıklarını söyleyen Martin onların yalnız olmadıklarının da altını çizdi Martin son olarak şunları söyledi

En az günümüzden 200 bin yıl öncesinden beri beyni devamlı çalışan daima doğayı ve çevreyi gözlemleyen olaylar durumlar ortasında neden sonuç bağlantısı kurup sonucu lehine manipüle etmeyi başaran Sapiensler ile birlikte yaşıyorlardı Yani bu sayın ‘gazeteci’ Buzul Çağı’nın sonuna bakmaktaki maharetini çağın başına ve ortalarına bakarak gösterse kim bilir daha gizemli nelere rastlayacaktı Ayrıyeten Buzul Çağı Last Galacial Maximum günümüzden 12 bin yıl evvel değil 26 23 bin yıl evvel sona erer Bu vakitten Holosen başlangıcına kadar geçen müddet Genç Dyras üzere soğuma evrelerine karşın yavaş yavaş ısınan iklime adaptasyonu kolaylaştıran bir geçiş periyodu olmuştur Açık alanda şekillenen bir ömrü süreksiz konaklama yerlerinde gitgide daha uzun müddet kalarak 10 000 yıldan fazla deneyimleyen beşerler nihayetinde tam yerleşik yaşama lakin bu kadar deneyimden sonra geçebilmişlerdir Yalnızca taşın mimaride kullanımının bile binlerce yıllık gelişimi bu vakit diliminde gözlemlenebilir Evvel bir sıra taş üstüne kısımlar ve yapraklar sonra iki sıra taş sonra üç Binlerce yılın sonunda gelişen bu taş mimariye şaşırmak nedir