Kentte bir kedi dolaşıyor!

Kitabın temel fikri Tokyo da yaşarken ve her gün tıpkı güzergâhta gidip gelirken birebir insanları görmem ve sık sık onların geçmişlerini hayatlarını ve nereye gittiklerini merak etmemdi Ve içlerinden birini görmediğimde ona ne olduğunu merak ederdim İşe gidip gelmeyi bıraktığımda beni her gün gören o insanlardan rastgele birinin Ah evvelden her gün bu saatte bu yoldan yürüyen o yabancı adam nerede diye düşünüp düşünmeyeceğini merak ederdim Sanırım bu romanı yönlendiren kontaklar fikrinin başlangıcıydı

Bradley temel çıkış noktasının bu olduğunu belirtse de yazım sürecinin çeşitli basamaklardan oluştuğunu söylüyor Evvela bir edebiyat şenliği kapsamında gitmek temalı bir hikaye kaleme almış Hikayenin merkezinde bir kedi varmış Bradley daha sonra birbirinden bağımsız üzere görünen birkaç hikaye daha yazıp bunları birbirine bir kediyle bağlayabileceğini keşfetmiş ‘Kedi ve Şehir’ işte bu karardan sonra ortaya çıkmış

‘Kedi ve Şehir’ geçtiğimiz günlerde Can Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı Kitabı çeviren isimse Seda Çıngay Mellor

DÖVMEDEN KAÇAN BİR KEDİ

Her şey bir dövme stüdyosunda başlar Bir tebori sanatkarı olan Kentaro görece yaşlı bir adamdır Klâsik prosedürlerle dövme yapar Bu süreç hem çok acılı hem de çok değerlidir Müşterileri genelde Yakuzalardan oluşur Bu da hem kendi pozisyonuna hem de sanatına bir yük katar

Bir gün stüdyoya çok genç bir kız gelir ve dövme yaptırmak istediğini söyler Kentaro onu vazgeçirmek için elinde geleni yapsa da başarılı olamaz En sonunda ona bir dövme yapmayı kabul eder Kızın isteği üzerine sırtına Tokyo yu işleyecektir

Kentaro aylar süren dövme seansları boyunca Tokyo yu basamak aşama işler Her bölgesini farklı bir mevsimde çizer En ince detayları bile ekler Lakin kızın isteği üzerine hiçbir insan çizmez O da bir sokağa bir kedi çizer

Bir sonraki seansa kediyi çizdiği sokakta bulamaz Kentaro Kedi diğer bir sokaktadır Bir sonrakinde yeniden öteki bir sokakta En sonunda dövmede yer alan kendi stüdyosunun kapısının önüne kadar gelir kedi İşte her şey bu türlü başlar

KEŞİSEN HAYATLAR

Çok başarılı bir dehşet hikayesi formunda başlayan roman kitabın genelinden farklı olarak gerçeküstü öğeler içerse de sonraki sayfalarda karşılaştığımız hikayeler ve karakterler bildiğimiz gerçeklik üzerine konseyidir Hatta yer yer toplumcu gerçekçi detayları bile kapsar

Bunun birinci örneğini Ueno İstasyonu civarında yaşayan evsizlerde görürüz İçlerinden kimileri zorunluluktan kimileri çeşitli utançlardan kimileri da koyvermişlikten sokaklarda yaşamaya başlamıştır Bir yandan polislerden bir yandan da kendilerine şiddet uygulayan serserilerden korunmaya çalışırlar 2020 Olimpiyatları öncesinde geçen bu hikaye bir tarafıyla de bir aile trajedisini bahis edinir Olimpiyatlar için inşa edilen stadyumu ve onun etrafında yaşayan evsizleri husus edinen bir roman daha var Miri Yu nun yazdığı Tokyo Ueno İstasyonu Bu da aklınızda olsun

Bir sonraki hikayede şirket çalışanlarının bir sonrakinde bir taksicinin bir sonrakinde bir dedektifin hikayesini görürüz Kitaptaki hikayeler bu türlü gider İşin ilgi alımlı kısmı şu Her bir hikaye kendi başına bağımsız bir kesim olarak var olurken Bradley bunları Kentaro nun çizdiği ve sokaklarda dolanıp duran bir kediyle birbirine bağlar Olağan tek ilişki da bu değildir Bir hikayede geçen küçük bir ayrıntı bir diğerinde büyük bir ivmeye sebep olabildiği üzere bunun zıddı birtakım durumlar da geçerlidir Bradley bir de bunun haricinde karakterlerin birbirileriyle olan bağlantılarına eğilir Yani romandaki bağımsız hikayeler bağımsız beşerler vakit zaman birbirleriyle bir ortaya gelirler Böylelikle hikaye kesimleri bir romana dönüşüverir

BİR MELANKOLİ KENTİ OLARAK TOKYO

Bradley yalnızca Tokyo ya değil Japon edebiyatına da kendini çok yakın hisseder Hatta Japon Edebiyatında Kedi Figürü başlıklı bir yüksek lisans tezi bile müellif Ülkeyle sokak kedilerinin çok fazla iç içe olduğunu bunun da edebiyatta kendine çokça yer bulduğunu belirtir Bunların başında da Sōseki nin Ben Bir Kediyim isimli romanı gelir Hatta Bradley Sōseki ye bir selam vermek için kendi romanındaki kedi çeşidini üç renkli mike neko diye tabir edilen onunkiyle birebir tipten seçer ve şöyle der

Yaşadığım Tokyo’nun batı bölgelerinde ne vakit bir sokak sahnesi yazmaya çalışsam içinde daima bir kedi olurdu O mahallelerde çektiğim tüm fotoğraflarda da daima kediler vardı Tokyo daki sokak kedilerinin sayısı oraya bir kedi koymamayı imkânsız hale getiriyordu

‘Kedi ve Şehir deki kedi romanda dolanan bir karakter üzeredir Gezip gördüğü her yerde romandaki hikayeler karakterler ortasında temaslar kurar Onları bize dolaylı olarak tanıtır Bazısının yanında çok kalır onun yemeğini paylaşır bazısından daima kaçar Biz de böylelikle o karakterlerle ilgili bilgi ediniriz Bu noktada kediyi Alice in tavşanına da benzetmek mümkün Kedi de tıpkı tavşan üzere okuru peşine takıp olmadık yerlere sürüklüyor çeşitli maceralara çeşitli olaylara sokuyor

Bu seyahat esnasında kentte en çok karşımıza çıkan tema yalnızlıktır Karakterler birtakım beşerlerle temas halinde olsalar da aslında yalnız bir görünüm sergilerler Yalnızlık da vakit zaman melankolik vakit zaman da duygusuz aralıklı ilgiler ortaya çıkarır Hepsini yan yana getirince çağdaş Tokyo ya dair başımızda bir fotoğraf oluşur Pekala bu fotoğraf dövmeci Kentaro nun çizdiği fotoğraf midir Ne kadarı ona aittir Ne kadarın kedi üzere daima devinen değişen bir tavır stantlar İşin bu kısmı tam net değil

Kedi ve kent temasını seviyorsanız Stray isimli oyuna da bir göz atabilirsiniz Kaybolmuş bir sokak kedisinin bir siber kentten çıkmaya çalışmasını işleyen oyunda evet bir kediyi oynuyorsunuz