Nur Kaplan
ANKARA – Bartın Amasra’da Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Kurum Müdürlüğü’ne ilişkin maden ocağında yaşanan patlama sonucu 41 maden çalışanı hayatını kaybetti, 11 emekçi yaralı olarak tedavi altına alındı. Madenden yaralı olarak çıkan 6 personel helikopter ambulansla İstanbul’a götürüldü. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul’a nakledilen 5 maden çalışanının teneffüs aygıtına bağlı olduğunu ve yanık oranlarının yüzde 65-85 ortasında değiştiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran, Türkiye’de 20 kentte yanık ünitesi/merkezi bulunuyor. Maden ocaklarının ağır olduğu Soma, Zonguldak, Karabük ve Bartın’da kurulmayan yanık merkezleri, yanık sorunu yaşayan personellerin öbür vilayetlere gönderilerek tedavi altına alınmalarına neden oluyor. Soma’da 301 maden emekçisinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan maden faciasında bölge halkının talebine karşın hala yanık merkezi kurulmadığı üzere Zonguldak, Karabük ve Bartın’da yıl içerisinde yanık sorunu yaşayan çalışanlar de Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne gitmek zorunda kaldı.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Olağandışı Durumlarda Sıhhat Hizmeti Kolu Yürütme Heyeti Üyesi Dr. Ercan Yavuz ve KESK’e bağlı Güç Sanayi ve Maden Kamu İşçileri Sendikası (ESM) Zonguldak Şube Lideri Vacit Esen, maden ocaklarının bulunduğu kentlerde yanık merkezlerinin olmasının değerini anlattı.
‘AMASRALI MADENCİLER 4 SAATTE İSTANBUL’A GÖTÜRÜLDÜ’
Madenlerde grizu patlaması yaşandığında yanık probleminin kaçınılmaz olarak açığa çıktığını söyleyen tabip Ercan Yavuz’a nazaran maden ocaklarının bulunduğu bölgelerde yanık ünitelerinin yahut merkezlerinin bulunması gerekli. Patlamalardan sonraki birinci saatlerde müdahalenin tecrübeli sıhhat çalışanlarıyla yapılmasının “elzem” olduğunu belirten Yavuz, şöyle devam etti:
“Bartın’daki hastanelerde yanık üniteleri yok. Birinci saatte müdahale ve grubun tecrübesi çok kıymetli. Gecikmek, hayati tehlikeyi arttırıyor. Amasra’dan çıkan çalışanları 4 saatte İstanbul’a götürüldü. Helikopterin gelmesi, onların ocaktan çıkarılması, nakledilmesi ve İstanbul’a ulaşmaları 4 saati buldu. 15 dakika uzaklıktaki hastaneye götürmekle saatler süren seyahatle götürmek farklı işler. Bu gecikme emekçilerin yanık kısmının enfekte olmasına neden olabilir. Yanık kısmına sürülecek gerecin ve o dokunun korunmasına yönelik tıbbi materyalin bilinmesi, süratli davranılması çok değerli.”
‘BÖLGEDE YANIK ÜNİTESİ HİÇBİR VAKİT KURULMADI’
Amasra’da 41 emekçinin hayatını kaybettiği maden ocağının 1968 yılında kurulduğunu ve kentteki tek maden ocağı olduğunu söyleyen Yavuz, evvelce 6 bine yakın maden çalışanının burada çalışmasına rağmen yanık merkezinin hiçbir vakit kentte kurulmadığını söyledi. Patlamanın yaşandığı devirde kelam konusu madende 285 madencinin çalıştığını belirten Yavuz şöyle devam etti:
“6 bin maden personelinin çalıştığı bir kentte sıhhat tertibi planlanırken eksiklikler yapıldı. Üstelik maden ocağı kentin içinde. Bu kentlerdeki bir hastanenin bir kısmında, hem halkın sıhhat gereksinimi için hem de maden ocağından gerçek tahliye olanlar için sıhhat üniteleri olması gerekir. Soma’daki, Karadeniz’deki maden ocaklarına yakın bir hastanenin kısmında, kazalarda ortaya çıkacak tıbbi sıkıntıları çözebilecek üniteler olmalı. Yalnızca yanık üniteleri değil. Ocaklarda göçükler de yaşanıyor. Buna bağlı olarak bölgede diyaliz ve travmalara yönelik doktorlar bulunmalı.”
‘HER VAKİT HELİKOPTERİ NEREDEN BULACAKSINIZ?’
ESM Zonguldak Şube Lideri Vacit Esen ise Zonguldak, Karabük ve Bartın vilayetlerinin özel ve kamuda çalışan maden personellerinin ağır olduğu kentler olduğunu söyledi. Madencilik bölümünün ağır riskler barındırdığına dikkat çekerek “münferit kazaların” bu bölgelerde her vakit yaşandığını tabir eden Esen, şunları lisana getirdi:
“Yanık, ileri derece ömür tehdidi demek. Dakikalar, saniyeler çok değerli. İstanbul’a götürdünüz tamam da, burada daima oluyor. Her vakit helikopteri nereden bulacaksınız? Geçen Ereğli’de, Çaycuma’da kaza oldu. Bartın Organize Sanayii Bölgesi. Çalışanların ağır olduğu yerlerde yanık ünitelerinin kurulması elzem.”
‘MESLEK HASTALIKLARI HASTANESİ’NDE 3 TABİPLE HİZMET VERİLİYOR’
Türkiye’de Meslek Hastalıkları Hastanesi sırf İstanbul, Ankara ve Zonguldak’ta bulunuyor. Çalışma şartları ağır olan emekçilerin yaptığı işe bağlı olarak açığa çıkan meslek hastalıklarının tanısı, periyodik muayeneler, erken teşhis ve tedavi için Meslek Hastalıkları Hastanesi değer taşıyor.
Zonguldak’ta bulunan Meslek Hastalıkları Hastanesi’nin büsbütün devre dışı bırakıldığını söyleyen Esen, şunları kaydetti:
“Zonguldak’ta Meslek Hastalıkları Hastanesi’nin ismi var, kendisi yok. Evvelden 30 tabip vardı, artık 3 tabip çalışıyor. Zonguldak, Karabük, Bartın’ın ilçelerinde, köylerinde madenden emekli olup da sağlıklı yaşayan insan sayısı çok azdır. Binlerce insan meslek hastalığı yaşıyor. Bölgede madencilik kesimi hala var fakat 3 tabiple hizmet veriliyor. Eski hastanenin işleyişi kalmadı.”
