Fikret Tunç
Koray Sıpçıkoğlu’nun geçtiğimiz günlerde Potink Kitap tarafından yayımlanan kitabı ‘Hayatın Ritmi’, tıpkı isminde olduğu üzere “yaşamı birçok farklı noktadan kuşatan” özel bir kitap. Sıpçıkoğlu’nun bütün ömür deneyimini (ki bunların bir kısmı büsbütün muharririn ferdî yaşantısına dayanırken bir kısmı ise kökünü onca büyük hayat ve ömür tecrübesinden alır) içerisinde barındıran bu kitap, “Nasıl bir hayat?” sorusu etrafında kendisine felsefi bir yer yaratan çalışmalardan.
‘Hayatın Ritmi’, her şeyden evvel okur ile direkt bağ kuran ve bu bağı kurarken anlatıcı yahut bir başka ismiyle muharrir ortasındaki bütün uzaklıkları ortadan kaldıran bir kitap. Müellif, bu noktada okur ile kendisi ortasındaki arayı kısaltarak kelam konusu bu iki kişi ortasındaki yakınlaşmayı arttırır, insanların aslında ne derece birbirlerine emsal yapılara, özellik ve fikirlere sahip olduklarını vurgular. Muharrir da okur da birebir dünyada var olur, misal bir ülkede/iklimde/coğrafyada var olurlar. Nihayetinde insan, insan içindir. Sıpçıkoğlu da direkt okur ile temas kurarken bu fikrin altını çizer.
Kitap, bir şiir ile başlar. Üstelik bu şiir, bir yandan müellifin okura “merhaba” demesi iken bir öbür yandan kitap boyunca sürdürülecek imgelerin de vurgulanması manasına gelir. Hayat, yaşama uğraşı, ömrün nasıl biçimlenebileceği yahut nasıl biçimlendirilebileceği, bu noktada öne çıkan temel nokta olur. “Sahip olduğum bu hayat/Sahip olduğum her şeydir/Ve sahip olduğum bu hayat/Senindir…” Bireye ilişkin olan bu hayat hiç kimse tarafından o şahıstan alınamaz. Herkes kendi hayatından sorumludur ve kendi ömrünü dilediği üzere yaşama, biçimlendirme, geliştirme hakkına, hürriyetine, özgünlüğüne sahiptir. Kitaba bir şiir ile yapılan bu güçlü giriş, her şeyden evvel okura cüret vermesi ve hayatın aslında ne derece yalın bir şey olduğunu vurgulamasıyla da değerlidir. (Doğrudan Koray Sıpçıkoğlu tarafından çevrilen bu şiir Leo Marks’a aittir.)
Koray Sıpçıkoğlı için her şey beyin ve hatırlama gücü ile ilgilidir. Kişi, beyninin bir yerlerinde daima yaşama dair bir inanç taşır. Bu inanç onun geçmişe, şimdiye ve geleceğe bakışını tesirler. Öte taraftan beyin, yaşanan her şeyi bir halde kaydeder. Başımızdan geçen her şey beyinde bir izdüşümü bırakır. Bu, her manada salt bir gerçektir. Hakikaten muharrir da şimdi girişte bu mevzuda şu sözleri kullanır: “İnsanoğlu bildiklerini beyninin bir köşesine kaydeder. Var olduğunu fark eder. Kimi vakit bilgiyi kullanır. Kimi vakit iteler.” Kişinin var olduğu bilgileri, hafızadaki ögeleri tespit etmesi, onları kullanması ve gündeme getirmesi kendisini de hayatını da tekrar biçimlendirmesi manasına gelir. Hasebiyle kişi bir yandan da kendisine dönmeli, kendi içinde olup bitenleri anlayarak dünyaya da bu noktada yeni bir pencereden bakmalıdır.
Sıpçıkoğlu için bütün ömür “uyanmak, algılamak, kabullenmek, sahiplenmek ve uygulamak” üzerine heyetidir. Kişi, bu döngü etrafında bütün ömrüne dilediği üzere biçim verebilir. Ona müdahale edebilecek birçok öge olmakla birlikte nihayetinde son kararı insanın bizatihi kendisi verir. Muharrir da bir noktada okur ile kurduğu ilgide bu durumu vurgular. Öte taraftan bu kitabın, ‘Hayatın Ritmi’nin ve muharririn emeli ise muhakkak basamaklarda bireye yardımcı olmak, birtakım zorlukların üstesinden gelmektir. Burada muharrir, birinci ve son hususa dikkat çeker: Yani “uyanmak” ve “uygulamak”.
İnsan, fakat içerisinde olduğu derin uykudan uyanabilirse birtakım gerçekleri idrak edebilir ve ömrüne da ona nazaran biçim verebilir. Uygulamak ise daha uzun vadeli bir serüvenin arından harekete geçmek manasına gelir. İnsan, tam da bu noktalarda yardıma muhtaçlık duyar. İşte Koray Sıpçıkoğlu’nun altını çizdiği nokta da budur. ‘Hayatın Ritmi’, bilhassa bu iki etapta bireye güç verir, yol gösterir, onun yanında olur.
Koray Sıpçıkoğlu’nun Potink Kitap tarafından yayımlanan ‘Hayatın Ritmi’ isimli yapıtı beşere üzerinde yürüdüğü uzun yolda yoldaşlık etmek üzere kaleme alınmış bir kitap ve kişinin kendini bulma serüveninde yardımcı bir kaynak olarak kıymetlendirilebilir.
